နိုင်ငံရေး မှော်ရုံတောမှာ မောလှပြီ

ကိုရင်ဩ

 

ဂျော်ဒန်မြစ်အနောက်ဘက်ကမ်းဒေသ၏ နယ်မြေအစိတ် အပိုင်းများအား အစ္စရေးက ယင်း၏ပိုင်နက်နယ်မြေ အတွင်းသို့သွတ်သွင်းရန် စီစဉ်ထားခြင်းနှင့်ပတ်သက်၍ ဥရောပခေါင်းဆောင်များက အစ္စရေးနိုင်ငံအပေါ် ဖိအားပေးမှု ဆက်လက်ပြုလုပ်ပေးရန် ကမ္ဘာ့ခေါင်းဆောင် ဟောင်းများပါဝင်သော အကျော်ဇေယျအုပ်စုတစ်စုက တိုက်တွန်းလိုက်သည်ဆိုသော သတင်းတစ်ပုဒ်ကို ကျွန်ုပ် ဖတ်ရှုရသောအခါ အရှေ့အလယ်ပိုင်းဒေသ၏ နိုင်ငံရေး ဂယက်လှိုင်းများ ရိုက်ပုတ်လာပုံကို ငေးမောကြည့်ရှုမိလေ၏။

 

၂၀၀၇ ခုနှစ်တွင် တောင်အာဖရိက လူမည်း ခေါင်းဆောင် နယ်လ်ဆင်မင်ဒဲလား ထူထောင်ခဲ့သော Elders အမည်ရှိ “နာယကများအဖွဲ့”က ပြင်သစ်၊ ဂျာမနီ၊ ဗြိတိန်နှင့် ဥရောပသမဂ္ဂ (အီးယူ) ခေါင်းဆောင်များထံသို့ စာတစ်တန် ပေတစ်တန် ပေးပို့လိုက်သောစာလွှာတွင် အထက်ပါအတိုင်း တိုက်တွန်းလိုက်ခြင်းဖြစ်သည်။ အဆိုပါ အုပ်စုကို အိုင်ယာလန်သမ္မတဟောင်း မေရီရောဘင်ဆန် က မင်ဒဲလား၏ ကျန်ရစ်သူဇနီးသည် ဂရေကာမာချယ်၊ ကုလသမဂ္ဂအတွင်းရေးမှူးချုပ်ဟောင်း ဘန်ကီမွန်းတို့နှင့် အတူ ဦးဆောင်ကြသည်။ လွတ်လပ်စွာဖွဲ့စည်းထားသော ကမ္ဘာ့ခေါင်းဆောင်ဟောင်းများအုပ်စုသည် ငြိမ်းချမ်းရေး၊ တရားမျှတမှုနှင့် လူ့အခွင့်အရေးတို့နှင့်ပတ်သက်၍ လှုံ့ဆော် ပေးရန်ရည်ရွယ်ချက်များနှင့်အညီ ဦးတည်ဆောင်ရွက် နေသည်။

 

ထိခိုက်စေနိုင်

 

အကယ်၍ အစ္စရေးနိုင်ငံက အနောက်ဘက်ကမ်း နယ်မြေအချို့ကို သူပိုင်ဆိုင်ကြောင်း ကြေညာလိုက်ပါက နိုင်ငံရေးနှင့် စီးပွားရေးတို့အရ ဆိုးကျိုးသက်ရောက်မှုများ ကြီးမားစွာဖြစ်ပေါ်လာနိုင်ပြီး နိုင်ငံအချင်းချင်း ဆက်ဆံ ရေးနှင့် ဒေသဆိုင်ရာဆက်ဆံရေးတို့ကိုလည်း ထိခိုက်စေ နိုင်ကြောင်း “နာယကများအဖွဲ့”က စီကာပတ်ကုံး သတိပေးထားသည်ကို ကျွန်ုပ် လေ့လာတွေ့ရှိရ၏။

 

အစ္စရေး၏ သိမ်းပိုက်ရေးအစီအစဉ်သည် ယင်းနိုင်ငံ၏ ပြည်သူများနှင့် ပါလက်စတိုင်းပြည်သူများ၏ ရေရှည်အကျိုး စီးပွားနှင့် စင်းလုံးချော သဟဇာတမဖြစ်နိုင်ကြောင်း အဆိုပါ အဖွဲ့က သုံးသပ်သည်။ ယင်းသို့ နယ်မြေသိမ်းပိုက်ခြင်းဖြင့် ပါလက်စတိုင်းတို့၏ အခွင့်အရေးတောင်းဆိုမှုများနှင့် မိမိကြမ္မာ မိမိဖန်တီးနိုင်ရေး (ကိုယ်ပိုင်ပြဋ္ဌာန်းခွင့်ရရှိရေး) တို့ကို လျော့ပါးသွားစေလိမ့်မည်မဟုတ်ဟု ဆိုသည်။

 

နိုင်ငံနှစ်နိုင်ငံအဖြစ် အတူယှဉ်တွဲနေထိုင်ရေး မျှော်လင့်ချက် ပျက်သုဉ်းသွားမည်ဆိုပါက အရှေ့အလယ်ပိုင်း ဒေသ၌ အနာဂတ်ကာလတွင် အကြမ်းဖက်မှုအန္တရာယ် တိုးလာနိုင်ကာ ကမ္ဘာပေါ်ရှိ “လောင်ကျွမ်းလွယ်သော ဒေသ” (ဝါ) “ဆီပူအိုး”အဖြစ် တညီးညီး တပြောင်ပြောင် တောက်လောင်လာစေနိုင်သည်ဟု သတိပေးထားသည်။

 

ပိုင်နက်နယ်မြေနှင့် ချိတ်ဆက်သည့်လုပ်ငန်းစဉ်ကို ပုံစံတစ်မျိုးမျိုးဖြင့် ရှေ့တိုးဆောင်ရွက်ပါက အစ္စရေးနိုင်ငံ နှင့် ဥရောပသမဂ္ဂအကြား ချုပ်ဆိုထားသော ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်ရေးသဘောတူညီချက် အာဏာသက်ဝင်ခြင်း ကိုဆိုင်းငံ့ထားရန် အီးယူခေါင်းဆောင်များက စဉ်းစားသင့် သည်ဟု “နာယကများအဖွဲ့”၏ ပေးစာတွင် ဖော်ပြ ထားသည်။

 

ကိုလိုနီပါဝါ

 

၁၉၄၈ ခုနှစ်မတိုင်မီက ပါလက်စတိုင်းဒေသတွင် “ကိုလိုနီပါဝါ”ဆုပ်ကိုင်ထားခဲ့သောနိုင်ငံအဖြစ် ဗြိတိန်နိုင်ငံ သည် သမိုင်းကြောင်းအရ ဖြည့်ဆည်းပေးရန် တာဝန်ကို ကျေပွန်ရန် မေ့မေ့ပျောက်ပျောက် မရှိသင့်ကြောင်း ယင်းစာတွင် ဆက်လက်ရေးသားထားသည်။

 

“ပါလက်စတိုင်း” ဟူသည် ၁၉၄၈ ခုနှစ်အထိ မြေထဲပင်လယ်နှင့် ဂျော်ဒန်မြစ်အကြားတည်ရှိသော ဒေသတစ်ခု အဖြစ် ကမ္ဘာ့နိုင်ငံများက အမှတ်သညာပြုခဲ့ကြသည်။ ထိုစဉ်က ပါလက်စတိုင်းဒေသကို မိမိတို့၏ပိုင်နက်နယ်မြေ အဖြစ် အာရပ်တို့က အခိုင်အမာဟစ်ကြွေးခဲ့ကြသည်။ ယနေ့ကာလတွင်မူ ပါလက်စတိုင်းဒေသအများစုသည် အစ္စရေးပိုင်နယ်မြေအဖြစ် တည်ရှိလေပြီ။

 

အနောက်ဘက်ကမ်းဒေသ၏နယ်မြေအချို့ကို နိုင်ငံ၏ နယ်မြေအဝန်းအဝိုင်းအတွင်းသို့ သွတ်သွင်းရေးလုပ်ငန်းစဉ် အား အစပျိုးရမည့်နေ့ရက်အဖြစ် ဇူလိုင် ၁ ရက်ကို အစ္စရေးဝန်ကြီးချုပ် ဘင်ဂျမင်နေတန်ယာဟုက ကနဦး တွင် မျှော်မှန်းခဲ့သည်။ အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်၏ အရှေ့အလယ်ပိုင်းဒေသ ငြိမ်းချမ်းရေးအစီအစဉ်နှင့်အညီ အနောက်ဘက်ကမ်းနယ်မြေအချို့ကို မိမိ၏ပိုင်နက်အတွင်း သို့ သွတ်သွင်းလိုသည်ဟု သူကဆိုခဲ့သည်။

 

ဆွေးနွေး

 

သို့ရာတွင် နယ်မြေသွတ်သွင်းရေးလုပ်ငန်းစဉ်ကို ရက်ရွှေ့ဆိုင်းထားကြောင်း အစ္စရေးအစိုးရအဖွဲ့မှ ဝန်ကြီး တစ်ဦးက ပြောကြားခဲ့သည်။ နယ်မြေသွတ်သွင်းရေး အစီအစဉ်နှင့်ပတ်သက်၍ အမေရိကန်တာဝန်ရှိသူများနှင့် အတူ အသေးစိတ်ညှိနှိုင်းတိုင်ပင်နေမှုများ မပြီးပြတ်သေး ကြောင်း၊ လာမည့် ရက်သတ္တပတ်ရောက်ချိန်မှသာ ဆုံးဖြတ် ချက်ချမှတ်နိုင်ဖွယ်ရှိကြောင်း၊ ဝန်ကြီးချုပ် နေတန်ယာဟု သည် အမျိုးသားလုံခြုံရေးကောင်စီအကြီးအကဲနှင့် လုံခြုံရေးအကြီးအကဲများနှင့်တွေ့ဆုံကာ ဆွေးနွေးမှုများ ဆက်လက်ပြုလုပ်နေဆဲဖြစ်ကြောင်း ၎င်းက ပြောကြားသည်။

 

အမေရိကန်အထူးသံတမန် အမီဘာကိုဝစ်နှင့် မြေပုံ ပညာရှင် စကော့လိတ်တို့သည် အစ္စရေးဝန်ကြီးချုပ် နေတန် ယာဟု ၊ ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး ဘန်နီဂန့်ဇ်နှင့် နိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီး ဂါဘီအက်ရှ်ခါနာဇီတို့နှင့် ဇူလိုင် ၂ ရက်တွင် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးခဲ့ကြပြီးနောက် ဝါရှင်တန်သို့ ပြန်လည် ထွက်ခွာသွားခဲ့ကြသည်။

 

မကြာသေးမီလများအတွင်း အရှေ့အလယ်ပိုင်း ငြိမ်းချမ်းရေးလုပ်ငန်းစဉ်တွင် ပါဝင်ပတ်သက်ခြင်းမရှိခဲ့သော အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်သည် အကြီးတန်း အကြံပေးပုဂ္ဂိုလ်၏ တင်ပြချက်များကို ကြားနာပြီးသည့်အခါ အပြီးသတ်ဆုံးဖြတ်ချက်တစ်ရပ်ကို ချမှတ်ပေးလိမ့်မည်ဟု မျှော်လင့်ရကြောင်း “ဂျေရုဆလင်ပို့စ်” သတင်းစာတွင် ရေးသားဖော်ပြခဲ့သည်။ ဇူလိုင် ၁ ရက်တွင် သမ္မတ ထရမ့်၏ အရှေ့အလယ်ပိုင်းဒေသဆိုင်ရာ ကြေညာချက်တစ်ရပ် ပေါ်ထွက်လာပြီးမှသာ နယ်မြေသွတ်သွင်းရေး လုပ်ငန်းစဉ်ကို စတင်နိုင်လိမ့်မည်ဖြစ်ကြောင်း အစ္စရေးအစိုးရအဖွဲ့၏ ဒေသ ဆိုင်ရာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေးဝန်ကြီး အော့ဖီအက်ယူနစ် က အစ္စရေးတပ်မတော်ရေဒီယိုသို့ ဇူလိုင် ၁ ရက်တွင် ပြောကြားခဲ့သည်။ နယ်မြေသွတ်သွင်းရေးအစီအစဉ်နှင့် ပတ်သက်၍ အစ္စရေးနှင့် အမေရိကန်အကြား ညှိနှိုင်းမှုများ ပြီးပြတ်မှသာ အချုပ်အခြာအာဏာပိုင်စိုးရေးလုပ်ငန်းစဉ် ကို စတင်နိုင်လိမ့်မည်ဟု ဆိုသည်။

 

အနောက်ဘက်ကမ်းဒေသရှိ သိမ်းပိုက်ခံ ပါလက်စတိုင်း နယ်မြေအချို့အပေါ် အချုပ်အခြာအာဏာပိုင်စိုးကြောင်း အစ္စရေးနိုင်ငံ၏ တစ်ဖက်သတ်ကြေညာချက်သည် နိုင်ငံ တကာတွင် အငြင်းပွားပြောဆိုစရာများ ဖြစ်လာရသည်။ ဝန်ကြီးချုပ် နေတန်ယာဟုသည် ၂၀၁၉ ခုနှစ်ကပင်လျှင် နယ်မြေသွတ်သွင်းရေးအယူအဆကို ထုတ်ဖော်ပြောဆိုခဲ့ သည်။ ရွေးကောက်ပွဲ အကြိုကာလ ကတိကဝတ်ပြုမှုများအရ ဂျော်ဒန်တောင်ကြားဒေသကို နိုင်ငံတော်၏ပိုင်နက်နယ်မြေ အတွင်းသို့သွတ်သွင်းရန်ကြိုးပမ်းသွားမည်ဟု သူကဆိုခဲ့သည်။

 

ဝန်းရံထား

 

ဂျော်ဒန်မြစ်၏ အနောက်ဘက်မြစ်ကမ်းပါးပေါ်တွင် တည်ရှိခြင်းကြောင့် အနောက်ဘက်ကမ်းဒေသဟု ခေါ်တွင် သောအရပ်ကို ပထဝီဝင်နယ်နိမိတ်အရ အစ္စရေးနိုင်ငံက မြောက်ဘက်၊ အနောက်ဘက်နှင့် တောင်ဘက်တို့တွင် ဝန်းရံထားသည်။

 

၁၉၆၇ ခုနှစ်တွင် ဖြစ်ပွားခဲ့သော “ခြောက်ရက်စစ်ပွဲ” (တတိယမြောက် အာရပ်-အစ္စရေးစစ်ပွဲ) ဖြစ်ပွားခဲ့ချိန်မှစ၍ အနောက်ဘက်ကမ်းဒေသကို အစ္စရေးက သိမ်းပိုက်ထားခဲ့ သည်။ ၁၉၆၇ ခုနှစ် ဇွန် ၅ ရက်မှ ၁၀ ရက်အထိ ဖြစ်ပွား ခဲ့သော စစ်ပွဲအတွင်း အစ္စရေးသည် အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံများ ဖြစ်ကြသော အီဂျစ်၊ ဂျော်ဒန်နှင့် ဆီးရီးယားနိုင်ငံတို့နှင့် အပြင်းအထန်တိုက်ခိုက်ခဲ့လေသည်။ အစ္စရေးနှင့် အိမ်နီးချင်း နိုင်ငံများအကြား တင်းမာမှုအထွတ်အထိပ်သို့ ရောက်ရှိခဲ့ပြီး နောက် အစ္စရေးက အာရပ်တပ်များကို လေကြောင်းမှ လျှပ်တစ်ပြက်စတင်တိုက်ခိုက်ခဲ့ရာမှ စစ်ပွဲစတင်ခဲ့သည်။ ထိုစစ်ပွဲတွင် အစ္စရေးက လျင်လျင်မြန်မြန်ပင် အောင်ပွဲခံ လိုက်နိုင်သည်။ 

 

အစ္စရေးသည် အီဂျစ်ထံမှ ဂါဇာကမ်းမြောင် ဒေသနှင့် ဆိုင်းနိုင်းကျွန်းဆွယ်၊ ဂျော်ဒန်ထံမှ အနောက်ဘက် ကမ်းခြေနှင့် ဂျေရုဆလင်အရှေ့ပိုင်း၊ ဆီးရီးယားထံမှ ဂိုလန် ကုန်းမြင့်တို့ကို ရယူထိန်းချုပ်နိုင်ခဲ့သည်။

ခြောက်ရက်စစ်ပွဲသည် မည်သူကမျှ မတိုက်ချင်ဘဲ တိုက်ခိုက်ခဲ့ရသော စစ်ပွဲကြီးအဖြစ် ဖြစ်ပွားခဲ့ကြောင်း သမိုင်း သုတေသီများက ဆိုကြသည်။ စစ်ကို စတင်မီးမွှေးခဲ့သူ အဖြစ် အီဂျစ်သမ္မတ နာဆာကို လက်ညှိုးထိုးကြသည်။ အီဂျစ်သည် တစ်ချိန်က အမေရိကန်၏ အကူအညီအထောက်အပံ့ဖြင့် ရှင်သန်ရပ်တည်ခဲ့ရာမှ ဆိုဗီယက်ပြည်ထောင်စု၏ စစ်ရေးအကူအညီအရ အင်အားတောင့်တင်းလာခဲ့ချိန်တွင် အမေရိကန်အပေါ် အာခံခဲ့ရာ အမေရိကန်က အီဂျစ်ကို ထောက်ပံ့ပေးနေသည့် စီးပွားရေးအကူအညီများအားလုံးကို ပြန်လည်ရုပ်သိမ်းခဲ့သည်။ ပြည်တွင်းစားသုံးမှုအတွက် အမေရိကန် ဂျုံအပေါ် မှီခိုနေရစဉ်တွင် စားနပ်ရိက္ခာပြတ်လပ် မှုကြောင့် လူထုအုံကြွမှုဖြစ်ပေါ်လာခဲ့သည်။ ပြည်တွင်းအကျပ် အတည်းမှ အာရုံလွှဲနိုင်ရန် အာရပ်ကမ္ဘာ၏ ထောက်ခံမှု ရရှိရေးအတွက် ဘုံရန်သူအစ္စရေးအား ရင်ဆိုင်ရဲသည့် အာရပ်သူရဲကောင်းအဖြစ် မိမိကိုယ်ကိုမိမိ ပွဲထုတ်ခဲ့သည်။

 

အစားထိုးဝင်

 

သမ္မတ နာဆာသည် အီဂျစ်နှင့် အစ္စရေးအကြား နယ်စပ်ဒေသရှိ ဆိုင်းနိုင်းသဲကန္တာရအတွင်း တပ်စွဲထားသည့် ကုလ သမဂ္ဂငြိမ်းချမ်းရေးထိန်းသိမ်းမှုတပ်ဖွဲ့များ ပြန်လည်ရုပ်သိမ်း ရန် တောင်းဆိုခဲ့သည်။ ကုလသမဂ္ဂအတွင်းရေးမှူးချုပ် ဦးသန့်၏အမိန့်ဖြင့် ကုလသမဂ္ဂတပ်ဖွဲ့များ ရုပ်သိမ်းသွားပြီး နောက် အီဂျစ် ကြည်းတပ်တပ်ဖွဲ့များနှင့် ယန္တရားတပ်ဖွဲ့ များက အစားထိုးဝင်ရောက်လာခဲ့သည်။ အစ္စရေးက ကန့်ကွက်ခဲ့သော်လည်း အခြားမည်သည့်ကမ္ဘာ့နိုင်ငံကမျှ ရေးကြီးခွင်ကျယ် မလုပ်ခဲ့ကြပေ။

 

ယင်းနောက်တွင် သမ္မတ နာဆာသည် ပိုမိုအတင့်ရဲလာပြီး အစ္စရေး၏ အသက်သွေးကြောဟုဆိုနိုင်သော “တီရန်ရေလက်ကြား”ကို ပိတ်ဆို့လိုက်ခြင်းဖြင့် အာရပ် ကမ္ဘာ၏ သူရဲကောင်းကြီးအဖြစ် ပေါ်ထွက်လာခဲ့သည်။

၁၉၅၆ ခုနှစ် စူးအက်တူးမြောင်းအရေးအခင်းအပြီးတွင် အဆိုပါရေလက်ကြား ပိတ်ဆို့မှုမရှိစေရေးအတွက် လုပ်ဆောင်မည်ဟု အမေရိကန်က အစ္စရေးကို အာမခံ စကားဆိုခဲ့သည်။ အစ္စရေးကလည်း တီရန်ရေလက်ကြား ပိတ်ဆို့ခံရပါက မိမိ၏နိုင်ငံအား စစ်ကြေညာခြင်းအဖြစ် ယူဆမည်ဟု ကြေညာခဲ့သည်။ 

 

သို့ရာတွင် အီဂျစ်၏လုပ်ရပ် အပေါ် အမေရိကန်ကရော အခြားကမ္ဘာ့နိုင်ငံများကပါ အရေးတယူမရှိလှသဖြင့် အစ္စရေးက မိမိအင်အားကို မိမိအားကိုး၍ လုပ်ဆောင်သွားရန် ဆုံးဖြတ်ခဲ့သည်။

အစ္စရေး၏ အံ့ချီးဖွယ်ရာ စစ်ရေးအောင်မြင်မှုကို ဖန်တီးပေးခဲ့သူမှာ ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး မိုရှေဒါယန်း ဖြစ်သည်။ သူသည် အစ္စရေးနိုင်ငံ ရှင်သန်ရပ်တည်ရေး အတွက် စွန့်စားကြိုးပမ်းခဲ့သူအဖြစ် အစ္စရေးပြည်သူတို့က အလေးအမြတ်ပြုကြသည်။

 

အစ္စရေးနိုင်ငံငယ်လေးသည် မိမိထက် စစ်အင်အား သာလွန်သော အာရပ်နိုင်ငံများ၏ စစ်တပ်များကို ခြောက်ရက်အတွင်း ချေမှုန်းနိုင်ခဲ့ကာ နိုင်ငံ့ဂုဏ်သိက္ခာ နှင့် ကမ္ဘာ၏ အသိအမှတ်ပြုမှုတို့ကိုရရှိခဲ့သော်လည်း ခြောက်ရက်စစ်ပွဲကိုအကြောင်းပြု၍ ယနေ့ထက်တိုင်အောင် မဖြေရှင်းနိုင်သောပြဿနာများက အရှေ့အလယ်ပိုင်း ဒေသကို ခြိမ်းခြောက်လျက်ရှိသည်။

 

ဆီပူအိုး

 

အာရပ်နိုင်ငံများလက်အောက်ရှိ ဂါဇာကမ်းမြောင်၊ ဂိုလန်ကုန်းမြင့်နှင့် ဂျော်ဒန်မြစ် အနောက်ဘက်ကမ်းဒေသ တို့ကဲ့သို့သော ဆီပူအိုးနယ်မြေများသည် အစ္စရေးအုပ်စိုးမှု အောက်သို့ ရောက်ရှိခဲ့ရပြီး အစ္စရေးအား ရင်ဆိုင်တိုက်ခိုက် သည့် အစ္စလာမ္မစ် အစွန်းရောက်အဖွဲ့များဖြစ်ကြသော ဟားမားစ်၊ ဖာတာနှင့် ဟစ်ဇ်ဘိုလာအဖွဲ့များ ခေါင်းထောင်လာမှုကို ကျွန်ုပ်တို့ တွေ့မြင်လာကြရသည်။

 

နယ်မြေသွတ်သွင်းရေးအစီအစဉ် အစပြုမည့် နေ့ရက်ဖြစ်လာရန် အစ္စရေးက ကနဦးတွင် သတ်မှတ်ခဲ့ သော ဇူလိုင် ၁ ရက်တွင် ဂါဇာမြို့တွင် ပါလက်စတိုင်း တို့၏ တစ်ခဲနက် ဆန္ဒပြမှုများဖြစ်ပွားခဲ့သည်။

 

အစ္စရေးနိုင်ငံသည် နယ်မြေသွတ်သွင်းရေးအစီအစဉ် အတိုင်း ရှေ့တိုးလုပ်ဆောင်ခြင်းမပြုရန် ဗြိတိန်ဝန်ကြီးချုပ် ဘောရစ်ဂျွန်ဆင်က အစ္စရေးနိုင်ငံတွင် ဟီဘရူး ဘာသာ စကားဖြင့်ထုတ်ဝေသော “ယဲဒေါ့အာရိုနော” အမည်ရှိ သတင်းစာတွင် ဆောင်းပါးရေးသားကာ သတိပေးခဲ့သည်။

 

မိမိသည် အစ္စရေးနိုင်ငံနှင့် နှလုံးသားချင်းနီးစပ်သူဖြစ်ကြောင်း၊ သို့ရာတွင် အစ္စရေး၏နယ်မြေသွတ်သွင်း ရေးအစီအစဉ်သည် နိုင်ငံတကာဥပဒေကို ချိုးဖောက်ရာ ရောက်ပြီး တင်းမာမှုပြဿနာများကို တိုး၍တိုး၍သာ ဖြစ်ပေါ်စေနိုင်သော အကျိုးသက်ရောက်မှုများကို တွေ့မြင်လာရနိုင်သဖြင့် ယင်းအစီအစဉ်ကို မိမိထောက်ခံ မည်မဟုတ်ကြောင်း ဝန်ကြီးချုပ်ဂျွန်ဆင်က ရေးသားခဲ့သည်။

 

အစ္စရေးနိုင်ငံသည် နယ်မြေသွတ်သွင်းရေးအစီ အစဉ်ကို ရှေ့တိုးဆောင်ရွက်လိမ့်မည်မဟုတ်ဟု မိမိ အလေးအနက် မျှော်လင့်ပါကြောင်း၊ အကယ်၍ အစ္စရေး က ရှေ့တိုးလုပ်ဆောင်ပါက ဗြိတိန်နိုင်ငံအနေဖြင့် ၁၉၆၇ ခုနှစ်တွင် ပေါ်ထွက်လာခဲ့သော နယ်နိမိတ်စည်းများကို ပြန်လည်ပြင်ဆင်ပြောင်းလဲမှုပြုလုပ်ခြင်းနှင့် ပတ်သက်၍ အသိအမှတ်ပြုလိမ့်မည်မဟုတ်ပါကြောင်း ဝန်ကြီးချုပ် ဂျွန်ဆင်က အတိအလင်း ရေးသားဖော်ပြသည်။

 

ကိုယ်ပိုင်ပြဋ္ဌာန်းခွင့်

 

ပါလက်စတိုင်းတို့သည် အနာဂတ်နိုင်ငံတော်၏ နယ်မြေတစ်စိတ်တစ်ဒေသအဖြစ် အနောက်ဘက်ကမ်း ဒေသကို လက်ရှိအနေအထားအတိုင်း တည်ရှိစေလိုသည်။ ပါလက်စတိုင်းပြည်သူတို့၏ ကိုယ်ပိုင်ပြဋ္ဌာန်းခွင့်ရရှိရေး မျှော်မှန်းချက်များကို စွန့်လွှတ်လာရမည်ဆိုပါက အတော မသတ်သည့် အကြမ်းဖက်မှုများဖြစ်ပေါ်လာနိုင်ဖွယ် ရှိနေသည်။

 

၁၉၆၇ ခုနှစ် အရှေ့အလယ်ပိုင်းစစ်ပွဲအတွင်း အစ္စရေးက သိမ်းပိုက်ခဲ့သော အနောက်ဘက်ကမ်းဒေသ တွင် ရဟူဒီအခြေစိုက်နေထိုင်ရာ ရပ်ကွက် ၁၃၀ ကျော် အထိရှိနေပြီး ရဟူဒီ ၄၃၀၀၀၀ ခန့်က ယင်းရပ်ကွက်များ တွင် နေထိုင်လျက်ရှိကြသည်။ နိုင်ငံတကာဥပဒေအရ ရဟူဒီအခြေစိုက်နေထိုင်ရာရပ်ကွက်များသည် တရားဝင် ခြင်းမရှိဟုဆိုကြသော်လည်း အစ္စရေးနှင့် အမေရိကန် သမ္မတ ထရမ့်အစိုးရအဖွဲ့တို့ကမူ နိုင်ငံတကာ၏ ကန့်ကွက် မှုများကို လက်ခံခြင်းမရှိကြပုံကို ကျွန်ုပ်အလေးမူ မိရင်း “နိုင်ငံရေး မှော်ရုံတောမှာ မောလှပြီ” ဟု ကျူးရင့်မိ ပါသတည်း။ ။

 

SOURCE: DAILY WORLD NEWS UPDATES