အမေရိကန်တွင် ကိုဗစ်-၁၉ စည်းကမ်းသတ်မှတ်ချက်များ ဖြေလျော့ပေးထားသော်လည်း အီးယူခရီးသွားများအတွက် နယ်စပ်တံခါးများကို ဖွင့်ပေးခြင်း မရှိသေး

- ကေကေစိုး -

 

အနောက်နိုင်ငံများတွင် ကိုဗစ်-၁၉ ကူးစက်ခံရမှု သိသိသာသာ လျော့ကျလာပြီးနောက် ဥရောပနိုင်ငံများသည် အမေရိကန်ခရီးသွားများအတွက် ၎င်းတို့၏ နယ်စပ်တံခါးများကို ဖွင့်ပေးလျက်ရှိသည်။ သို့သော်လည်း အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုကမူ လွန်ခဲ့သည့် ၁၅ လခန့်က ချမှတ်ထားသည့် ကန့်သတ်ချက်များကို အနည်းငယ်မျှပင် ဖြေလျှော့ပေးခြင်း မရှိသေးချေ။

 

ရည်မှန်းချက်ချထား

 

အမေရိကန်နိုင်ငံတွင် ကိုဗစ်-၁၉ ကာကွယ်ဆေးထိုးပေးခြင်း အစီအစဉ်၏ အောင်မြင်မှု အလားအလာများကို သမ္မတဂျိုးဘိုင်ဒင်က ချီးကျူးဂုဏ်ပြုခဲ့ပြီး ဇူလိုင် ၄ ရက် မတိုင်မီတွင် နိုင်ငံလူဦးရေ၏ ၇၀ ရာခိုင်နှုန်းမှာ ကိုဗစ်-၁၉ ကာကွယ်ဆေးကို အနည်းဆုံးတစ်ကြိမ်စီ ထိုးပြီးဖြစ်ရမည်ဟု ရည်မှန်းချက် ချမှတ်ထားသည်။ ပါးစပ်၊ နှာခေါင်းစည်းတပ်ဆင်ခြင်းနှင့် ပတ်သက်သည့် အမိန့်ကို အာဏာပိုင်များက ဖြေလျှော့ပေးခဲ့သည်။ သို့သော်လည်း ခရီးသွားလာမှုဆိုင်ရာ ကန့်သတ်ချက်များမှာမူ သိပ္ပံပညာရှင်များဘက်မှ ခွင့်ပြုချက်ရသည်နှင့် တစ်ပြိုင်နက် အတ္တလန္တိတ်သမုဒ္ဒရာ ကျော်ဖြတ်ခရီးသွားလာခွင့်ကို အမြန်ဆုံး ပြန်လည်စတင်နိုင်ရေးအတွက် မျှော်လင့်လျက်ရှိသည်ဟု နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ နက်ပရိုက်စ်က ဇွန်၂၁ ရက်တွင်ပြောသည်။

 

အတိအကျ မပြောနိုင်သေး

 

ယင်းသို့ ဖြေလျှော့ပေးမည့်ကာလကိုမူ အတိအကျ မပြောနိုင်သေးကြောင်း ကူးစက်ရောဂါဗေဒပညာနှင့် သက်ဆိုင်မှုရှိသည်ဟု ၎င်းက ဆက်လက်ပြောကြားခဲ့သည်။ တစ်ကမ္ဘာလုံးအနှံ့ ကိုဗစ်-၁၉ အပေါ်တုံ့ပြန်မှု ၊ အခြေအနေတိုးတက်ကောင်းမွန် မှုများနှင့် လက်ရှိဗီဇပြောင်း၏ကူးစက်မှုအခြေအနေ စသည်တို့အပေါ်တွင် များစွာတည်မီနေသည်ဟု ၎င်းကဆက်ပြောသည်။ အမေရိကန်သမ္မတဟောင်း ဒေါ်နယ်ထရမ့်နောက်ပိုင်း မဟာမိတ်များနှင့် ဆက်ဆံရေးကို ပိုမိုကောင်းမွန်အောင် လုပ်ဆောင် သွားမည်ဟု သမ္မတဂျိုးဘိုင်ဒင်က ကတိပြုထား သည်။ သို့သော်လည်း ခရီးသွားလာခွင့် ဖြေလျှော့မှု နှင့် ပတ်သက်၍ အလျင်မလိုဟုလည်း ၎င်းက ရှင်းရှင်းလင်းလင်း ပြောကြားထားပြီးဖြစ်သည်။

 

ဖြေလျှော့ပေးထား

 

သမ္မတဂျိုးဘိုင်ဒင် အစိုးရအဖွဲ့သည် ကနေဒါနှင့် မက္ကဆီကို နယ်စပ်များကို ဇူလိုင် ၂၁ ရက်အထိ ပိတ်ထားကြောင်းကို ကြေညာခဲ့သည်။ အမေရိကန် ပြည်ထောင်စုသည် ကပ်ရောဂါကာလ ဥရောပသမဂ္ဂ၊ ဗြိတိန်၊ ဘရာဇီး၊ တရုတ်၊ အိန္ဒိယ၊ အီရန်နှင့် တောင်အာဖရိကနိုင်ငံတို့မှ လာမည့်ခရီးသွားများအပေါ် ခရီးသွားလာခွင့်ကို ကန့်သတ်ထားသည်။ သို့သော်လည်းခြွင်းချက်ထား ဖြေလျှော့မှုများ ပြုလုပ်ပေးခဲ့ပြီး သာမန်အလည်အပတ် ခရီးသွားများကို ကန့်သတ်ထားရုံကလွဲ၍ ဂျာနယ်လစ်များ၊ ကျောင်းသားများနှင့် အခြားသူများကို ခရီးသွားလာခွင့် ဖြေလျှော့ပေးထားသည်။

 

လမ်းဖွင့်ပေးရန် ဆုံးဖြတ်

 

ခရီးသွားလာခွင့်နှင့်ပတ်သက်၍ အမေရိကန်ဘက်မှ တင်းကျပ်မှုများ လုပ်ဆောင်ထားသော်လည်း ဥရောပသမဂ္ဂကမူ အမေရိကန်နှင့် ခရီးသွားလာခွင့် အတွက် လမ်းဖွင့်ပေးရန် ဆုံးဖြတ်ခဲ့သည်။ ကာကွယ်ဆေး အပြည့်အဝထိုးပြီးသူ သို့မဟုတ် ဆေးစစ်ချက် လက်မှတ်တွင် ရောဂါကင်းစင်ကြောင်း ပြသနိုင်သူကို ခရီးသွားလာခွင့်ပေးရန် ဆုံးဖြတ်ထားသည်။ မကြာမီအချိန်အတွင်း ဂျာမနီနှင့် အီးယူနိုင်ငံများမှ အမေရိကန်သို့ အပြန်အလှန်အားဖြင့် ခရီးသွားလာခွင့်ပေးရန်လည်း မျှော်လင့်ထားကြောင်း အမေရိကန်နိုင်ငံဆိုင်ရာ ဂျာမနီသံအမတ်ကြီး အမ်မလီဟာဘာ က ပြောသည်။ ဥရောပသမဂ္ဂနိုင်ငံများအတွင်းတွင်လည်း ခရီးသွားလာခွင့်ကို လိုလားသည့်နိုင်ငံများအကြား ဖိအားများနှင့် ရင်ဆိုင်နေရသည်။

 

ပြန်လည်ရှင်သန်စေလို

 

ဂရိ၊ အီတလီနှင့် စပိန်နိုင်ငံတို့သည် ကပ်ရောဂါကြောင့် ပျက်စီးခဲ့ရသည့် ခရီးသွားလုပ်ငန်းကို ပြန်လည် ရှင်သန်စေလိုသည်။ အမေရိကန် ပြည်ထောင်စုတွင် နိုင်ငံခြားခရီးသွားများကို ဝင်ခွင့်ပြုခြင်းအတွက် မကျေနပ်မှုကို ထုတ်ဖော်ပြောကြား ခြင်းမျိုးမရှိပေ။ လေကြောင်းလိုင်းများနှင့် ခရီးသွား လုပ်ငန်းများသည် ကိုဗစ်-၁၉ ကာလကန့်သတ်ချက်များ ဖြေလျှော့ပေးမှုကို ထောက်ခံကြောင်း ပြောကြားခဲ့ကြသည်။ ဥရောပနိုင်ငံများကဲ့သို့ပင် နိုင်ငံခြားခရီးသွားများကို အပြန်အလှန် ဝင်ခွင့်ပေးရန် အကြောင်းပြချက်မရှိသေးဟု ဝေါစထရိဂျာနယ်တွင် ဖော်ပြထားသည်။ ဇွန်လစောပိုင်းက သမ္မတဘိုင်ဒင်အစိုးရအဖွဲ့သည်လည်း ဥရောပသမဂ္ဂ၊ ဗြိတိန်၊ ကနေဒါနှင့် မက္ကဆီကိုနိုင်ငံများနှင့် နောက်တစ်ဆင့် ခြေလှမ်း အတွက် အလုပ်သဘော ဆွေးနွေးရေးအဖွဲ့ ဖွဲ့ထားသည်ဟု ကြေညာခဲ့သည်။

 

မျှော်လင့်ထား

 

ပြည်ပတွင် နေထိုင်သူ ထောင်ပေါင်းများစွာတို့ သည် မိမိတို့ဆွေမျိုးများ အမေရိကန်တွင် ရှိသော်လည်း ခရီးသွားလာမှု ကန့်သတ်ချက်များကြောင့် ပြန်လာရမည်ကို မသေချာသဖြင့် ကြားညှပ်နေသူ များလည်းရှိသည်။ တချို့မှာလည်း ဗီဇာရှိသော်လည်း ကပ်ရောဂါကာလအတွင်း သက်တမ်းကုန် နေပြီဖြစ်သည်။ ဝါရှင်တန်ရှိ ဘရွတ်ကင်းအင်စတီကျူ မှ ပြင်သစ်ပညာရှင်တစ်ဦးဖြစ်သူ စီလီယာ ဘီလင် ကမူ သမ္မတဂျိုးဘိုင်ဒင်သည် သမ္မတဟောင်းထရမ့်ထက် ပိုမိုကောင်းမွန်စွာ ကိုဗစ်-၁၉ ကို ကိုင်တွယ် ဖြေရှင်းမည်ဟု ကတိပြုချက်ဖြင့် ရွေးကောက်ခံလာရသူဖြစ်ကြောင်း ဗီဇပြောင်းကိုဗစ်-၁၉ ကူးစက်မှု နှင့် ပတ်သက်၍ အန္တရာယ် လုံးဝမရှိနိုင်သည်အထိမျှော်လင့်ထားကြောင်း ပြောသည်။

 

အလားတူ တုံ့ပြန်မှုမျိုးမရ

 

ဥရောပနိုင်ငံများသည် အမေရိကန်ခရီးသွားများအတွက် ၎င်းတို့၏ နယ်စပ်တံခါးများကို ဖွင့်ပေးရန် ဆုံးဖြတ်သည့်အခါ ကူးစက်မှုအန္တရာယ်ကို အနိမ့်ဆုံး စဉ်းစားကာ ပြုလုပ်ပေးခဲ့သော်လည်း အမေရိကန် ဘက်ကမူ အလားတူတုံ့ပြန်မှုမျိုး မရခဲ့ပေ။ လူမှုရေး နှင့် လူသားဆိုင်ရာ အကျိုးဆက်များကို ထည့်သွင်း စဉ်းစားခြင်းမပြုဘဲ သမ္မတအိုင်ဒင်သည် ကျန်းမာရေးကိစ္စကိုသာ အရေးကြီးဆုံး ဦးစားပေးအဖြစ် စဉ်းစားခဲ့သည်ဟု ၎င်းက ဆက်လက်ပြောကြားသည်။ ကနေဒါအစိုးရသည်လည်း ဇွန် ၂၁ ရက်မှ စတင်ကာ ကာကွယ်ဆေးအပြည့် ထိုးပြီးသော ကနေဒါနိုင်ငံသားများနှင့် အမြဲတမ်းနေထိုင်ခွင့် ရထားသူများမှာ ဇူလိုင် ၅ ရက်မှစတင်ကာ အသွားအလာ စောင့်ကြည့်ကန့်သတ်ခံစရာ မလိုတော့ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

 

ယခင်အတိုင်း ပြောင်းလဲမှုမရှိသေး

 

ကနေဒါနိုင်ငံတွင် နိုင်ငံလူဦးရေ ၇၅ ရာခိုင်နှုန်း ကျော် ကိုဗစ်-၁၉ ကာကွယ်ဆေးအနည်းဆုံး တစ်ကြိမ် ထိုးပြီးသည့်နောက်တွင် ယခုလို ကြေညာခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ ကနေဒါတွင် လူဦးရေ၏ ၂၀ ရာခိုင်နှုန်းကျော်မှာ ကိုဗစ်-၁၉ ကာကွယ်ဆေး နှစ်ကြိမ်ထိုးပြီးဖြစ်သည်ဟု သိရသည်။ အကယ်၍ ကာကွယ်ဆေးထိုးပြီးသား လူတွင် ကိုဗစ်-၁၉ တွေ့ ရှိပါက အဆိုပါပုဂ္ဂိုလ်မှာ ဒေသခံပြည်သူ့ကျန်းမာရေး၏ ညွှန်ကြားချက်များအတိုင်း လိုက်နာကာ အသွားအလာ စောင့်ကြည့် ကန့်သတ်မှုကို ခံယူရမည်ဟုလည်း သိရသည်။ ကာကွယ်ဆေးမထိုးရသေးသည့် ကလေးများသည် မိဘများနှင့်အတူ နေအိမ်မှ ထွက်ခွာခွင့်ရသော်လည်း သီတင်းနှစ်ပတ်ကြာ အသွားအလာစောင့်ကြည့် ကန့်သတ်မှု ခံယူရမည်ဟု သိရသည်။ ကာကွယ်ဆေး အပြည့်အဝ မထိုးရသေးသည့် ခရီးသွားများအတွက်မူ နယ်စပ်ကန့်သတ်ချက်များမှာ ယခင်အတိုင်းပြောင်းလဲမှု မရှိပေ။ ။

 

ကိုးကား-အေအက်ဖ်ပီ