လင်းဟန်သစ်
ဥရောပဒေသမှာ ကိုဗစ်-၁၉ ကူးစက်ဖြစ်ပွားမှုတွေ တစ်ကျော့ပြန် လျင်လျင်မြန်မြန် မြင့်တက်လာချိန်ဟာ ကံမကောင်းစွာနဲ့ဘဲ မကြာမီမှာ ရောက်ရှိလာတော့မယ့် ဆောင်းဦးရာသီနဲ့ ဆောင်းရာသီကာလတွေနဲ့ တိုက်ဆိုင်နေပါတယ်။ အဲလိုအချိန်မှာ ဥရောပဒေသဟာ ကိုဗစ်-၁၉ ကပ်ရောဂါဆိုင်ရာ ဘေးဒုက္ခတွေနဲ့သာမက စိန်ခေါ်မှုတွေနဲ့ပါ ထပ်မံရင်ဆိုင်ရနိုင်တယ်လို့ ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့ ဥရောပဌာနေရုံးက ခန့်မှန်းထားပါတယ်။
တစ်ကမ္ဘာလုံးရဲ့ ထက်ဝက်နီးပါးရှိ
လွန်ခဲ့တဲ့သီတင်းပတ်က ဥရောပဒေသမှာ ကိုဗစ်-၁၉ ထပ်မံ ကူးစက်ဖြစ်ပွားသူ သုံးသန်းနီးပါးရှိလာခဲ့ပါတယ်။ ဒီပမာဏဟာ ကမ္ဘာတစ်ဝန်းလုံးမှာရှိတဲ့ ကိုဗစ်-၁၉ ကူးစက်ဖြစ်ပွားသူ အရေအတွက် ရဲ့ ထက်ဝက်နီးပါးရှိတယ်လို့ ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့ရဲ့ ထုတ်ပြန်ချက် မှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။
ဒီအခြေအနေဟာ လွန်ခဲ့တဲ့နွေရာသီမှာဖြစ်ပွားခဲ့တဲ့ ကိုဗစ်-၁၉ ကူးစက်ဖြစ်ပွားမှုအခြေအနေနဲ့ တစ်ထေရာတည်း၊ တစ်ပုံစံတည်းလို ဖြစ်နေပါတယ်။ ဒီတစ်ခါ ကိုဗစ်-၁၉ ကူးစက်ဖြစ် ပွားမှု မြင့်တက်လာ ရတာကတော့ အိုမီခရွန်ကြောင့်မဟုတ်ဘဲ သူ့ရဲ့ မျိုးကွဲတွေဖြစ်တဲ့ BA.2 နဲ့ BA.5 မျိုးကွဲတွေကြောင့်ဖြစ်ပါတယ်။
ပိုမိုကူးစက်မြန်
ဒီ ကိုဗစ်-၁၉ မျိုးကွဲတွေဟာ အရင်ကတွေ့ရှိခဲ့တဲ့ ကိုဗစ်-၁၉ ဗိုင်းရပ်စ်တွေထက် ပိုမိုကူးစက်မြန်တယ်လို့ ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့ ဌာနေညွှန်ကြားရေးမှူး ဟန်းစ်ကလော့က ထုတ်ပြန်ချက်မှာ ဖော်ပြ ထားပါတယ်။
ဒီကိုဗစ်-၁၉ မျိုးကွဲတွေဟာ ဥရောပဒေသမှာတင်မကပါဘူး။ ကမ္ဘာ့ တခြားနိုင်ငံတွေမှာလည်း BA.4 နဲ့ BA.5 လို့ခေါ်တဲ့ ကိုဗစ်-၁၉ မျိုးကွဲသစ်တွေကို ထပ်မံတွေ့ရှိထားပါတယ်။ ဒီကိုဗစ်-၁၉ မျိုးကွဲသစ်တွေဟာ အရင်ကတွေ့ရှိခဲ့တဲ့ အိုမီခရွန်နဲ့ တခြားကိုဗစ်-၁၉ မျိုးကွဲတွေထက် ပိုမိုကူးစက်မြန်ပါတယ်။ ထပ်မံတွေ့ရှိခဲ့တဲ့ ကိုဗစ်-၁၉ မျိုးကွဲသစ်တွေဟာ လူတွေရဲ့ ခုခံကာကွယ်မှုကို အလွယ်တကူ ရှောင်ရှားနိုင်ပြီး ရောဂါကူးစက်ခံရသူရဲ့ ခုခံကာကွယ်နိုင်စွမ်းကိုလည်း လျော့နည်းစေပါတယ်။
BA.4 နဲ့ BA.5 ကိုဗစ်-၁၉ မျိုးကွဲတွေရဲ့ ရောဂါလက္ခဏာတွေကတော့ တခြားအိုမီခရွန် မျိုးကွဲတွေလိုပဲ ဖျားနာခြင်း၊ ချောင်းဆိုးခြင်း၊ လည်ချောင်းနာခြင်းနဲ့ အအေးမိတဲ့လက္ခဏာတွေဖြစ်ပေါ် ခံစားရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။
အသက်ကြီးပိုင်းတွေ ပိုမိုကူးစက်ဖြစ်ပွားနိုင်
ဥရောပမှာ တစ်ပတ်ကို လူ ၃၀၀၀ နီးပါး ကိုဗစ်-၁၉ ကူးစက်ဖြစ်ပွား မှုကြောင့် သေဆုံးကြရပါတယ်။ ထို့အတူ ကိုဗစ်-၁၉ ကူးစက်ဖြစ်ပွား နှုန်းလည်း မြင့်တက်လာပါတယ်။ အထူးသဖြင့်တော့ ရောဂါအခံရှိ သူများနဲ့ အသက်ကြီးပိုင်းများမှာ ကိုဗစ်-၁၉ ကူးစက်ဖြစ်ပွားမှု ပိုမို မြင့်တက်လျက်ရှိတယ်လို့ ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့က ထုတ်ပြန်ချက်မှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။
ကိုဗစ်-၁၉ ကပ်ရောဂါကြောင့် အရင်ကပိတ်ထားခဲ့ရတဲ့ ကျောင်း များလည်း ပြန်လည်ဖွင့်လှစ်လိုက်ပြီဖြစ်သလို အပန်းဖြေအနားယူရာမှ ပြန်လာသူများလည်း မိမိနေရပ်အသီးသီးသို့ တဖွဲဖွဲပြန်လည်ရောက်ရှိ လာပြီဖြစ်ပါတယ်။ ထို့အတူ လူမှုရေးဆိုင်ရာ ပွဲလမ်းသဘင်များလည်း အဆောက်အအုံများအတွင်း ပြန်လည်ကျင်းပလျက်ရှိပါတယ်။
ကူးစက်မှုတွေ ပိုမိုဖြစ်ပွားလာဖွယ်ရှိ
ဒီလိုအခြေအနေတွေကြောင့် လာမယ့် ဆောင်းဦးရာသီနဲ့ ဆောင်းရာသီကာလတွေမှာ ကိုဗစ်-၁၉ ကူးစက်ဖြစ်ပွားမှုတွေ ပိုမိုဖြစ် လာနိုင်ဖွယ်ရှိတယ်လို့ ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့က ခန့်မှန်းထားပါတယ်။
အရင်ကိုဗစ်-၁၉ ဗိုင်းရပ်စ်ထက် ပိုမိုကူးစက်မြန်တဲ့ ကိုဗစ်-၁၉ မျိုးကွဲကူးစက်ဖြစ်ပွားသူတွေကိုလည်း စမ်းသပ်တွေ့ရှိထားတဲ့အတွက် အခုနှစ်ဆောင်းဦးရာသီနဲ့ ဆောင်းရာသီကာလတွေမှာ ဥရောပဒေသ အတွက်တော့ တစ်ကျော့ပြန်ဖြစ်ပွားလာမယ့် ရောဂါကပ်ဘေးကို သတိထားစောင့်ကြည့် သွားရမှာဖြစ်ပါတယ်။
ကပ်ရောဂါတည်ငြိမ်မှုဆိုင်ရာ စံသတ်မှတ်ချက်တွေကို လုပ်ဆောင်
ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့ ဌာနေညွှန်ကြားရေးမှူး ဟန်းစ်ကလော့က ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့ဟာ ဆောင်းဦးရာသီနဲ့ ဆောင်းရာသီကာလ တွေအတွက် ကိုဗစ်-၁၉ မဟာဗျူဟာတွေကို ချမှတ် လုပ်ဆောင်သွား မှာဖြစ်သလို တစ်ကျော့ပြန်ဖြစ်ပွားလာနိုင်ခြေရှိတဲ့ ကိုဗစ်-၁၉ လှိုင်းဂယက်အတွက်လည်း ကြိုတင်ပြင်ဆင်နေတယ်လို့ ပြောကြား လိုက်ပါတယ်။
အသစ်ထပ်မံထုတ်ပြန်မယ့် နည်းဗျူဟာသစ်က ဥရောပဒေသတွင်း မှာရှိတဲ့ နိုင်ငံတွေကို ကပ်ရောဂါတည်ငြိမ်မှုဆိုင်ရာ စံသတ်မှတ်ချက် ငါးချက်ကို ပြန်လည်လုပ်ဆောင်ဖို့ တိုက်တွန်းထားပါတယ်။
အဲဒီနည်းဗျူဟာမှာ ကိုဗစ်-၁၉ ကာကွယ်ဆေးတိုးမြှင့်ထိုးနှံထားဖို့၊ ဒုတိယအကြိမ်ကိုဗစ်-၁၉ ကာကွယ်ဆေးထိုးနှံဖို့၊ ပြည်သူများကြား မှာ ပါးစပ်နှာခေါင်းစည်းတပ်ဆင်ဖို့၊ အများပြည်သူနဲ့သက်ဆိုင်ရာနေရာဒေသများအားလုံးမှာ လေဝင်လေထွက်ကောင်းမွန်ဖို့နဲ့ ပြင်းထန် သော ရောဂါဖြစ်နိုင်ခြေရှိသူများကို ထိရောက်သောကုထုံးအသုံးပြုဖို့တွေပါဝင်ပါတယ်။
လူထုအခြေပြုကိုဗစ်-၁၉ စောင့်ကြည့်မှုတွေ လုပ်ဆောင်
ဥရောပဒေသတွင်းမှာရှိတဲ့ နိုင်ငံတွေကိုလည်း လူထုအခြေပြု ကိုဗစ်-၁၉ စောင့်ကြည့်မှုများကို ဆက်လက်လုပ်ဆောင်ကြပြီး လာမယ့် ဆောင်းဦးရာသီနဲ့ ဆောင်းရာသီကို ရင်ဆိုင်သွားဖို့ ကမ္ဘာ့ကျန်းမာ ရေးအဖွဲ့ ဌာနေညွှန်ကြားရေးမှူး ဟန်းစ်ကလော့က ပြောကြားထား ပါတယ်။
ကိုဗစ်-၁၉ မျိုးကွဲကမ္ဘာ့အနှံ့ဖြစ်နေချိန်မှာ ဥရောပဒေသမှာလည်း တစ်နေ့တခြားဆိုးရွားလှတဲ့ ကိုဗစ်-၁၉ မျိုးကွဲကူးစက်ဖြစ်ပွားမှုကို အကောင်းဆုံးတားဆီးကာကွယ်နိုင်မှသာ လာမယ့်ဆောင်းဦးရာသီနဲ့ ဆောင်းရာသီမှာ ကိုဗစ်-၁၉ တစ်ကျော့ပြန်ကူးစက်ဖြစ်ပွားလာမယ့်ဘေးက ရှောင်ရှားနိုင်မှာဖြစ်ပါတယ်။
ကိုးကား - ဆင်ဟွာ
