ဇင်ငြိမ်း
စားသုံးသူအခွင့်အရေးသည် မည်သူမဆိုကြုံတွေ့နိုင်သည့် အရေးကိစ္စဖြစ်သည်။ စားဝတ်နေရေးအပြင် လူမှုရေး၊ စီးပွားရေး၊ ပညာရေးနှင့် နေ့စဉ်ဗာဟီရကိစ္စများအတွက် ကျင်လည်နေကြသူတိုင်းသည် ဝယ်ယူမှု၊ စားသုံးမှု၊ သွားလာမှု၊ ဝန်ဆောင်မှုများနှင့် မဖြစ်မနေထိတွေ့နေကြရသည်။ ထို့ကြောင့် လူတိုင်းသည် နေရာတိုင်း၊ နေ့စဉ်တိုင်းတွင် စားသုံးသူများဖြစ်နေကြသည်။
စားသုံးသူများသည် တစ်ခါတစ်ရံ မိမိပေးလိုက်ရသည့်ငွေနှင့် မကိုက်ညီသည့် ကုန်ပစ္စည်းများ၊ လွဲမှားမှုများ၊ ဆုံးရှုံးမှုများနှင့် ကြုံတွေ့ရသည်များရှိတတ်ကြသည်။ တစ်ခါတစ်ရံ ဈေးနှုန်းနည်းသော် လည်း ယင်းသည် စားသုံးသူ၏ကျန်းမာရေး၊ အခွင့်အရေးနှင့် အသက် များဖြစ်သွားနိုင်သည်များလည်းရှိကြသည်။ ထို့အပြင် ဝယ်ယူသုံးစွဲ လိုက်သည့်ကုန်ပစ္စည်းမှာ အရည်အသွေးမပြည့်မီခြင်း၊ အသုံးပြုပြီး ပစ္စည်းအား ပြုပြင်ထားခြင်း၊ အသက်အန္တရာယ်ထိခိုက်စေသည့် ပစ္စည်းများပါဝင်နေခြင်းတို့ကြောင့် စားသုံးသူများကို ထိခိုက်နစ်နာစေ သည်။ ဝန်ဆောင်မှုကဏ္ဍများတွင်လည်း ထင်ယောင်ထင်မှား ကြော်ငြာခြင်း၊ အရည်အသွေးမပြည့်ဝသော ဝန်ဆောင်မှုများကြောင့် စားသုံးသူများမှာ ငွေကြေးဆုံးရှုံးမှုအပြင် အခက်အခဲများစွာ ကြုံတွေ့ ရသည်များရှိနေသည်။
သို့ဖြစ်သည့်အတွက် စားသုံးသူကာကွယ်ရေးမှာ လူတိုင်းနှင့် သက်ဆိုင်လာပြီး စားသုံးသူနှင့် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများအကြား အပြန်အလှန်အကျိုးပြုနေသည့်ကိစ္စလည်းဖြစ်သည်။ စားသုံးသူ ကာကွယ်ရေးမှာ စားသုံးသူတစ်ဦးချင်းအတွက်သာမက ဥပဒေနှင့် အညီ၊ ကျင့်ဝတ်နှင့်အညီ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများ ရေရှည်ဖွံ့ဖြိုး တိုးတက်ရေး၊ ကောင်းမွန်သော စီးပွားရေးဝန်းကျင်တည်ဆောက်ရေး တို့နှင့်ပါ ဆက်စပ်နေသည်။ ထို့ကြောင့် စားသုံးသူကာကွယ်ရေးကို ကုလသမဂ္ဂအပါအဝင် နိုင်ငံအသီးသီးတွင် ဥပဒေများပြဋ္ဌာန်း၍ အကောင်အထည်ဖော် ဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည်။ စားသုံးသူ အခွင့်အရေးနှင့်ပတ်သက်၍ လူထုအကြားတွင်လည်း ယခင်ကထက် များစွာနိုးကြားမှုများရှိနေသည့်တိုင် တစ်ဖက်တွင် ခေတ်၏ပြောင်းလဲတိုးတက်မှုနှင့်အတူ စားသုံးသူကာကွယ်ရေးအတွက် စိန်ခေါ်မှုများ တိုးမြင့်လျက်ရှိသည်။
စားသုံးသူကာကွယ်ရေး
စားသုံးသူကာကွယ်ရေးဆိုသည်မှာ ဈေးကွက်အတွင်း မမျှတ သောအလေ့အထများ မဖြစ်စေရန်အတွက် ကုန်စည်နှင့် ဝန်ဆောင်မှု များဝယ်ယူသူများနှင့် အများပြည်သူတို့အား ကာကွယ်ပေးခြင်းဖြစ် သည်။ စားသုံးသူကာကွယ်ရေးဥပဒေ ၂၀၁၉ တွင် “စားသုံးသူကာကွယ် ရေးဆိုသည်မှာ ကုန်စည် သို့မဟုတ် ဝန်ဆောင်မှုနှင့်စပ်လျဉ်း၍ စားသုံးသူ၏အခွင့်အရေးနှင့် အကျိုးစီးပွားကို ကာကွယ်ပေးခြင်းနှင့် စားသုံးသူနှင့် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင်တို့အကြား ကော်မရှင်နှင့် ကော်မတီအဆင့်ဆင့်တို့က သတ်မှတ်ဆောင်ရွက်ပေးသည့်မျှတမှု ရှိသောလုပ်ငန်းစဉ်ကိုဆိုသည်” ဟုဖွင့်ဆိုသည်။ ကမ္ဘာ့နိုင်ငံများသည် စားသုံးသူကာကွယ်ရေးအတွက် ဥပဒေများပြဋ္ဌာန်း၍ အကောင် အထည်ဖော်လျက်ရှိကြသည်။ ယင်းသို့ဆောင်ရွက်ခြင်းဖြင့် စီးပွားရေး လုပ်ငန်းများအနေဖြင့် လိမ်လည်မှုပြုလုပ်ခြင်း သို့မဟုတ် ပြိုင်ဘက် များထက် အကျိုးအမြတ် ပိုမိုရရှိရန်အတွက် မမျှတသောနည်းလမ်း များအသုံးပြုခြင်း သို့မဟုတ် စားသုံးသူများကို ထင်ယောင်ထင်မှား ဖြစ်စေခြင်းတို့ကို တားဆီးနိုင်သည်။
စားသုံးသူကာကွယ်ရေးနှင့်ပတ်သက်၍ ကုလသမဂ္ဂသည် ၁၉၈၅ ခုနှစ် ဧပြီလ ၁၆ ရက်နေ့တွင် ဆုံးဖြတ်ချက်အမှတ် (၃၉/၂၄၈) ဖြင့် စားသုံးသူကာကွယ်ပေးရေးဆိုင်ရာ လမ်းညွှန်ချက် (၈) ချက် ချမှတ်ခဲ့ သည်။ ၎င်းလမ်းညွှန်ချက်တွင် စားသုံးသူများသည် ကုန်စည်နှင့် ဝန်ဆောင်မှုများကို ဘေးအန္တရာယ်ကင်းရှင်းစွာ အသုံးပြုခွင့်ရရှိစေ ရန်၊ ကုန်စည်နှင့်ဝန်ဆောင်မှုများ၏ မှန်ကန်ပြည့်စုံသော သတင်း အချက်အလက်များရရှိစေရန်၊ ကုန်စည်နှင့် ဝန်ဆောင်မှုများအား စိတ်ကြိုက်ရွေးချယ်နိုင်ခွင့်ရရှိစေရန်၊ ကုန်စည်နှင့်ဝန်ဆောင်မှုများ ကြောင့် နစ်နာဆုံးရှုံးမှုများနှင့်စပ်လျဉ်း၍ ပါဝင်ကြားနာခွင့်ရရှိစေရန်၊ ကုန်စည်နှင့် ဝန်ဆောင်မှုများနှင့်စပ်လျဉ်း၍ စားသုံးသူ၏ အခြေခံ လိုအပ်ချက်များပေါ်တွင် စိတ်ကျေနပ်မှုရရှိစေရန်၊ ကုန်စည်နှင့် ဝန်ဆောင်မှုများကြောင့်ဖြစ်ပေါ်သော ဆုံးရှုံးနစ်နာမှုများနှင့် စပ်လျဉ်း၍ ကုစားခွင့်ရရှိစေရန်၊ ကုန်စည်နှင့် ဝန်ဆောင်မှုများ နှင့်ပတ်သက်သည့် အသိပညာများ၊ အခွင့်အရေးနှင့် သတင်း အချက်အလက်များကို သိရှိလေ့လာခွင့်ရရှိစေရန်၊ ကျန်းမာဝပြော သည့် ပတ်ဝန်းကျင်ကောင်းတွင် ရှင်သန်နေထိုင်ခွင့်ရရှိစေရန်တို့ဖြစ်သည်။
အဆိုပါ လမ်းညွှန်ချက်များသည် စားသုံးသူအားလုံးနှင့်သက်ဆိုင် သည်။ ဤနေရာတွင် စားသုံးသူဆိုသည်မှာ လူတိုင်းသည် စားသုံးသူ များဖြစ်ကြသည်။ စားသုံးသူကာကွယ်ရေးဥပဒေ (၂၀၁၉) တွင် စားသုံးသူ၏အဓိပ္ပာယ်အား “စားသုံးသူဆိုသည်မှာ ကုန်စည် သို့မဟုတ် ဝန်ဆောင်မှုကို ကုန်သွယ်ရောင်းဝယ်မှုပြုရန် သို့မဟုတ် အသက်မွေး ဝမ်းကျောင်းပြုရန်မဟုတ်ဘဲ ကိုယ်တိုင်သုံးစွဲမှုအတွက်သော် လည်းကောင်း၊ အခြားသူအတွက်သော်လည်းကောင်း ရည်ရွယ်၍ ဝယ်ယူခြင်း၊ အသုံးပြုခြင်း၊ ရယူခြင်း၊ ကုန်စည်ချေးငှားခြင်း ပြုလုပ် သူများ သို့မဟုတ် ပေးကမ်းထောက်ပံ့ခြင်းခံရသူများကိုဆိုသည်” ဟုဖွင့်ဆိုထားသည်။ သို့ဖြစ်၍ စားသုံးသူတိုင်းသည် ကုလသမဂ္ဂ ၏လမ်းညွှန်ချက်များနှင့်အညီ စားသုံးသူအခွင့်အရေးများကို ခံစားပိုင် ခွင့်ရှိသည်။
သို့သော် စားသုံးသူများသည် ကုလသမဂ္ဂ၏လမ်းညွှန်ချက်ပါ အခြေခံကာကွယ်ပေးမှုများ လိုအပ်နေဆဲအခြေအနေတွင် ဂလိုဘယ် လိုက်ဇေးရှင်းနှင့် ဒစ်ဂျစ်တယ်လိုက်ဇေးရှင်းကြောင့် ကမ္ဘာ့ဈေးကွက် အပြောင်းအလဲများမှာ စားသုံးသူကာကွယ်ပေးရေး လုပ်ဆောင်ပေးနိုင် မှုများထက် ကျော်လွန်နေသည်။ သို့ဖြစ်ရာ စားသုံးသူများသည် အန္တရာယ်ရှိသော ထုတ်ကုန်များ၊ မမျှတမှု၊ ကျင့်ဝတ်နှင့်မညီသော လုပ်ဆောင်မှုများနှင့် တွေ့ကြုံနေကြရသည်။ ထိုမသမာသော လုပ်ဆောင်မှုများကို ကာကွယ်ရန်အတွက် လိုက်လျောညီထွေရှိသည့် မူဝါဒများ၊ ဥပဒေများနှင့် လုပ်ထုံးလုပ်နည်းများပြဋ္ဌာန်း၍ ထိရောက် စွာအကောင်အထည်ဖော်ရန် လိုအပ်သည်။
အကျိုးကျေးဇူး
စားသုံးသူကာကွယ်ရေးသည် စားသုံးသူများအတွက်သာမက စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများ၊ ဈေးကွက်နှင့် ရေရှည်စီးပွားရေးဖွံ့ဖြိုး တိုးတက်ရေးတို့အတွက် အရေးပါသည်။ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများသည် တာဝန်ယူမှုရှိခြင်း၊ ကျင့်ဝတ်များကို လိုက်နာခြင်းဖြင့် ရောင်းသူဝယ်သူ နှစ်ဦးနှစ်ဖက် အကျိုးဖြစ်ထွန်းစေသည်။
အပြန်အလှန်အကျိုးဖြစ်ထွန်းသည်ဆိုရာတွင် စီးပွားရေးလုပ်ငန်း များသည် ၎င်းတို့၏ ကုန်ပစ္စည်းများ၊ ဝန်ဆောင်မှုများနှင့်ပတ်သက်၍ စားသုံးသူများကို တိကျ၍ ဘက်မလိုက်သောသတင်းများပေးရန် လိုအပ်သည်။ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများက တိကျ၍ဘက်မလိုက်သော သတင်းများပေးခြင်းကြောင့် စားသုံးသူများအနေဖြင့် ၎င်းတို့ နှစ်သက် မှုအလိုက် အကောင်းဆုံးကို ရွေးချယ်ခွင့်ရရှိစေပြီး စီးပွားရေးလုပ်ငန်း ၏ မမှန်ကန်မှု သို့မဟုတ် လိမ်လည်မှုတို့မှ ကာကွယ်ပေးနိုင်သည်။ ထို့အပြင် စားသုံးသူကာကွယ်ရေးလှုပ်ရှားမှုများကြောင့် လူထုအကြား စားသုံးသူကာကွယ်ရေး အသိရရှိစေပြီး စားသုံးသူတစ်ဦးချင်းစီသည် ၎င်းတို့၏ အခွင့်အရေးများကို ကာကွယ်စောင့်ရှောက်နိုင်သည်။ အလားတူပင် စားသုံးသူကာကွယ်ပေးသည့် မူဝါဒများ၊ ဥပဒေများနှင့် စည်းမျဉ်းများသည် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများကို တာဝန်ခံမှုရှိစေသဖြင့် စားသုံးသူများ၏အကျိုးကို မြှင့်တင်နိုင်သည်။
အလားတူပင် စားသုံးသူကာကွယ်ရေးလုပ်ငန်းစဉ်များသည် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများကို ရေရှည်အကျိုးစီးပွားတိုးတက်စေခြင်း၊ လူ့အဖွဲ့အစည်းရင်းမြစ်များကို အသုံးပြုနိုင်ခြင်း၊ လူမှုရေးတာဝန် ယူမှုရှိစေခြင်း၊ စိတ်ပိုင်းနှင့် ကျင့်ဝတ်ဆိုင်ရာ တရားမျှတမှုရှိစေခြင်း စသည့် အကျိုးကျေးဇူးများ ရရှိစေသည်။ ထို့အပြင် စားသုံးသူများ ကို မျှမျှတတဆက်ဆံမှုကြောင့် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများသည် လူသိများ လာပြီး နာမည်ကောင်းရရှိသည့်အပြင် စားသုံးသူဦးရေတိုးမြင့်စေ သည်။ ယင်းအချက်သည် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှု၊ အမြတ်အစွန်းနှင့် ယှဉ်ပြိုင်နိုင်စွမ်းကို မြင့်မားစေပြီး ရေရှည်စီးပွား တိုးတက်မှုကို ရရှိစေသည်။
စားသုံးသူကာကွယ်ရေးသည် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများအတွက် သာမက ခိုင်မာသောဈေးကွက်များကိုလည်း ဖြစ်ပေါ်စေသည်။ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများသည် ၎င်းတို့၏ ထုတ်ကုန်များနှင့် ဝန်ဆောင်မှု များအတွက် သင့်တင့်မျှတသောဈေးနှုန်းနှင့် အရည်အသွေးကောင်းမွန် မှုကို ထိန်းသိမ်းကြရသဖြင့် စားသုံးသူများ၏ တောင်းဆိုမှုများသည် ဆန်းသစ်တီထွင်မှုနှင့် စီးပွားရေးဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်လာစေရေးအတွက် တွန်းအားဖြစ်စေသည်။
တိုးမြင့်လာသောစိန်ခေါ်မှုများ
ယနေ့ခေတ်တွင် အင်တာနက်အခြေပြုသည့် e-commerce များ၊ နိုင်ငံတကာ ထောက်ပံ့ရေးကွင်းဆက်များ၊ ကမ္ဘာလုံးလွှမ်းခြုံ လာခြင်း၊ အရှိန်အဟုန်ဖြင့် ကုန်သွယ်မှုများဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်လာခြင်းကြောင့် စားသုံးသူကာကွယ်ရေးမှာ စိန်ခေါ်မှုအမျိုးမျိုးနှင့် ရင်ဆိုင် နေရသည်။ နယ်နိမိတ်အကန့်အသတ်မရှိ စျေးကွက်ရှာဖွေမှုနှင့် နည်းပညာတိုးတက်မှုသည် လွန်ခဲ့သည့်နှစ်များအတွင်း များစွာ မြင့်တက်လာခဲ့သည်။
ကျယ်ပြန့်သော အွန်လိုင်းရောင်းဝယ်မှုများသည် ထုတ်လုပ်သူ များနှင့် စားသုံးသူတို့အတွက် များပြားသောရွေးချယ်စရာများ ဖြစ်ပေါ်စေပြီး ယင်းနှင့်အတူ စားသုံးသူအခွင့်အရေးချိုးဖောက်မှု များ လည်းဖြစ်ပေါ်လာသည်။ ထို့အပြင် e-commerce တွင် ပါဝင်နေ သော အဆိုပါနိုင်ငံစုံကုမ္ပဏီကြီးများနှင့် အခြားစီးပွားရေးလုပ်ငန်း များသည် ကမ္ဘာတစ်ဝန်းမှ စားသုံးသူအများအပြားကို နည်းလမ်းမျိုးစုံ ဖြင့် ဆွဲဆောင်လျက်ရှိသည်။ ယင်း၏အကျိုးဆက်ပြဿနာအဖြစ် မှားယွင်းသော သို့မဟုတ် အထင်မှားစေသော ကြော်ငြာများ၊ အရည်အသွေးမပြည့်သော ထုတ်ကုန်များ၊ ကုန်ပစ္စည်းအတု ပေးပို့မှု များ၊ အန္တရာယ်ရှိသော ထုတ်ကုန်များ၊ ငွေပေးချေမှု ပြဿနာများ၊ လုံခြုံရေးနှင့် ကိုယ်ရေးကိုယ်တာပြဿနာများ၊ တစ်ဖက်သတ်စာချုပ် များ စသည်တို့ကြောင့် စားသုံးသူများသည် မသမာမှုများ၏ သားကောင်များဖြစ်လာကြသည်။
ထို့အပြင် ပြင်းထန်လာနေသည့် စီးပွားရေးယှဉ်ပြိုင်မှုများနှင့် စားသုံးသူအကာအကွယ်ပေးရေးသည် နယ်စပ်ဖြတ်ကျော်ပြဿနာ တစ်ခုဖြစ်လာနေသည်။ ကုမ္ပဏီများနှင့် ထောက်ပံ့ရေးကွင်းဆက်များ သည် နယ်စပ်ဖြတ်ကျော်၍ နိုင်ငံတကာမှ ဝင်ရောက်လာစဉ် ယှဉ်ပြိုင် မှု၊ စားသုံးသူကာကွယ်ရေးဥပဒေများနှင့် အကာအကွယ်ပေးသည့် အဖွဲ့အစည်းများသည် ယေဘုယျအားဖြင့် ပြည်တွင်းစားသုံးသူ ကာကွယ်ရေးနှင့်သာ အဓိကသက်ဆိုင်နေသည်။
သို့ဖြစ်ရာ ဖွံ့ဖြိုးဆဲနိုင်ငံများသည် နယ်စပ်ဖြတ်ကျော်လာသည့် စီးပွားရေးလက်ဝါးကြီးအုပ်မှုနှင့် မမျှတသည့်ကုန်သွယ်ရေးအလေ့အကျင့်များကို ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းရာတွင် စိန်ခေါ်မှုများစွာနှင့် ရင်ဆိုင် နေကြရသည်။ ထိုစိန်ခေါ်မှုများကို ထိရောက်စွာကိုင်တွယ်ဖြေရှင်း နိုင်ရန်အတွက် ဒေသဆိုင်ရာနှင့် နိုင်ငံတကာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်နိုင် သည့် မူဝါဒများ၊ ဥပဒေနှင့် စည်းမျဉ်းများ သတ်မှတ်ပြဋ္ဌာန်းပေးရန် လိုအပ်သည်။
တစ်ဖက်တွင် ယင်းစိန်ခေါ်မှုများကိုဖြေရှင်းရန် ဥပဒေများပြဋ္ဌာန်း သည်များရှိသော်လည်း တရားဥပဒေစိုးမိုးရေးဆိုင်ရာ အခက်အခဲ များကြောင့် စားသုံးသူကာကွယ်ရေးမူဝါဒများ၊ ဥပဒေများနှင့် စည်းမျဉ်းများ အကောင်အထည်ဖော်မှုအားနည်းလာပြီး ထိခိုက်နစ်နာ သောစားသုံးသူများကို အကာအကွယ်မပေးနိုင်သည်များရှိသည်။
အထူးသဖြင့် နယ်စပ်ဖြတ်ကျော်ပြဿနာများနှင့် e-commerce ဆိုင်ရာပြဿနာများတွင် ငွေကြေးဆိုင်ရာစိန်ခေါ်မှုများ တွေ့ရသည်။ ဖွံ့ဖြိုးဆဲနိုင်ငံများသည် နည်းပညာနှင့် စီးပွားရေးပုံစံတိုးတက် ပြောင်းလဲမှုများကြောင့် စားသုံးသူကာကွယ်ရေးဆိုင်ရာ စိန်ခေါ်မှု များ တိုးမြင့်နေချိန်တွင် ဖြစ်လေ့ဖြစ်ထရှိသည့် စားသုံးသူကာကွယ်ရေး အသိပညာပေးမှုအားနည်းခြင်း၊ ကျင့်ဝတ်နှင့်မညီသော စီးပွားရေး လုပ်ငန်းများအား မကြီးကြပ်နိုင်ခြင်း၊ အကျင့်ပျက်ခြစားမှုများရှိနေခြင်း၊ ဥပဒေပိုင်းဆိုင်ရာ အားနည်းချက်များရှိနေခြင်း၊ ထုတ်ကုန် ဘေးကင်းမှုနှင့် တာဝန်ယူမှုအတွက် စံနှုန်းသတ်မှတ်ချက်များ အားနည်းခြင်း၊ ထောက်ပံ့ရေးကွင်းဆက်များတွင် ပွင့်လင်းမြင်သာမှု နှင့် ခြေရာခံမှုမရှိခြင်း၊ ဆင်းရဲမွဲတေခြင်း၊ ဥပဒေထိန်းကျောင်းမှု အားနည်းခြင်း၊ ပူးပေါင်းလုပ်ဆောင်မှုအားနည်းခြင်းကဲ့သို့သော အားနည်းချက်များသည် စားသုံးသူအခွင့်အရေးများကို လုံလောက်စွာ ကာကွယ်ပေးရေးအတွက် အဟန့်အတားများဖြစ်နေသည်။
စားသုံးသူအသိပညာပေးရေးလှုပ်ရှားမှု
စားသုံးသူအသိပညာပေးရေးလှုပ်ရှားမှုများသည် စားသုံးသူ ကာကွယ်ရေးမူဝါဒများနှင့် ရည်မှန်းချက်များ အကောင်အထည်ဖော် ရာတွင် အရေးပါသည့်နည်းလမ်းတစ်ရပ်ဖြစ်သည်။ ကမ္ဘာ့နိုင်ငံ များစွာသည် စားသုံးသူကာကွယ်ရေးဆိုင်ရာ ဥပဒေမူဘောင်များ ချမှတ်ထားကြသော်လည်း ယင်းဥပဒေမူဘောင်များကို နေရာတိုင်း၌ တစ်ချိန်တည်း တစ်ပြိုင်တည်းအသက်ဝင်လာစေရန်မှာ မလွယ်ကူပါ။ သို့ဖြစ်သည့်အတွက် စားသုံးသူအခွင့်အရေးများ၊ နစ်နာဆုံးရှုံးမှုအတွက် ပြန်လည်တောင်းဆိုနိုင်သည့် နည်းလမ်းများ၊ ၎င်းတို့၏ အကျိုးစီးပွား ကိုကာကွယ်နိုင်သည့် နည်းလမ်းများနှင့် ဘေးအန္တရာယ် ကင်းရှင်းမှု ရှိရေး စသည့်စားသုံးသူအခွင့်အရေးများကို လူထုအတွင်း ကျယ်ပြန့် စွာအသိပညာပေးခြင်းသည် စားသုံးသူကာကွယ်ရေးအတွက် အရေးပါ သည့် နည်းလမ်းတစ်ရပ်ဖြစ်သည်။
ဥပမာအားဖြင့် ကုမ္ပဏီတစ်ခုသည် ဘေးအန္တရာယ်ကင်းရှင်းရေး စံနှုန်းများနှင့် မကိုက်ညီသောထုတ်ကုန်များ ရောင်းချသည်ဆိုပါစို့။ ထိုအခါ စားသုံးသူ၏တိုင်ကြားချက်များမရှိပါက စားသုံးသူ အကာအကွယ်ပေးသည့် အဖွဲ့အစည်းများသည် ထိုကုမ္ပဏီ၏ ဥပဒေချိုးဖောက်မှုကို သတိပြုမိရန် ခက်ခဲနိုင်သည်။ စားသုံးသူများ သည် ၎င်းတို့၏အခွင့်အရေးများကိုမသိရှိပါက ဥပဒေချိုးဖောက်ခံရ သည်ကို ၎င်းတို့သိမည်မဟုတ်ပေ။ သို့ဖြစ်ရာ စားသုံးသူအသိပညာ ပေးမှု မြှင့်တင်ခြင်းသည် စားသုံးသူကာကွယ်ရေးလှုပ်ရှားမှုများကို ပိုမိုထိရောက်စေသည်။ စားသုံးသူများအနေဖြင့်လည်း မတရား သောလုပ်ဆောင်မှုများမှ ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ် ကာကွယ်နိုင်မည်ဖြစ်ပြီး တစ်ဖက်တွင် အဆိုပါမတရားသောလုပ်ဆောင်မှုများနှင့်ပတ်သက်၍ စားသုံးသူကာကွယ်ရေးအဖွဲ့အစည်းများ၏ အာရုံစူးစိုက်မှုကို ရရှိစေ သဖြင့် ပိုမိုထိရောက်စေသည်။ ယင်းသည် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများ၏ ထုတ်လုပ်မှု သို့မဟုတ် ဝန်ဆောင်မှုများကို ပိုမိုကောင်းမွန်စေသည့် အပြင် စားသုံးသူအဆင့်အတန်းအားလုံး၏ အကျိုးစီးပွား ကာကွယ် နိုင်ပြီး စားသုံးသူများ၏ ယုံကြည်မှုကို ပိုမိုရရှိစေသည်။
ယခုအခါ အင်တာနက်နှင့် မိုဘိုင်းနည်းပညာများ ပိုမိုရရှိနိုင်မှုနှင့် အသုံးပြုမှုများ အထူးသဖြင့် ဖွံ့ဖြိုးဆဲနိုင်ငံများတွင် ပိုမိုလွယ်ကူ လာခြင်းကြောင့် စားသုံးသူအသိပညာ ဖြန့်ဝေသူများအနေဖြင့် စျေးနှုန်းသက်သာ၍ ပိုမိုထိရောက်သော အသိပညာပေး အစီအစဉ်များ ကို လုပ်ဆောင်နိုင်ပြီဖြစ်သည်။
ထိရောက်သောစားသုံးသူကာကွယ်ရေး
ထိရောက်သော စားသုံးသူကာကွယ်ရေးဖြစ်ရန် ကဏ္ဍများစွာ ပေါင်းစပ်အကောင်အထည်ဖော်ကြရသည်။ စားသုံးသူကာကွယ် ရေးဥပဒေများ ပြဋ္ဌာန်းထားသည့်တိုင် ထိရောက်စွာ အကောင်အထည် မဖော်နိုင်ခြင်း၊ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုအားနည်းခြင်း၊ အသိပညာပေး မှုအားနည်းခြင်း စသည့် အားနည်းချက်များရှိနေနိုင်သည်။ သို့ဖြစ်ရာ ထိရောက်သော စားသုံးသူကာကွယ်ရေးလုပ်ငန်းစဉ်ဖြစ်ရန်အတွက် အခြေခံလိုအပ်သည့်ကဏ္ဍ(၆)ခုမှာ-
(က) ဆီလျော်သည့် စားသုံးသူကာကွယ်ရေး မူဝါဒ၊ ဥပဒေနှင့်စည်းမျဉ်း များ၊
(ခ) ထိရောက်သော ဥပဒေအကောင်အထည်ဖော်မှုနှင့် အရေးယူမှု၊
(ဂ) စားသုံးသူအသိပညာပေးရေးအစီအစဉ်များ အကောင်အထည် ဖော်မှု၊
(ဃ) နစ်နာဆုံးရှုံးမှုအတွက် ကုစားမှုစနစ်များ၊
(င) ထိရောက်သော စားသုံးသူကာကွယ်ရေးအဖွဲ့အစည်းများ၊
(စ) တာဝန်ယူမှုရှိသော စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများဖြစ်သည်။
ကြီးမားသောအကျိုးဆက်
စားသုံးသူကာကွယ်ရေး၏ အဓိကဦးတည်ချက်သည် ဈေးကွက် အတွင်း မတရားသောလုပ်ဆောင်မှုများကို တိုက်ဖျက်ရန်နှင့် ကုန်ပစ္စည်းနှင့် ဝန်ဆောင်မှု ဝယ်ယူသူများ၏ အခွင့်အရေးများကို ကာကွယ်ပေးရန်ဖြစ်သည်။ သို့သော်လည်း အများအားဖြင့် ဖွံ့ဖြိုးဆဲစီးပွားရေးလုပ်ငန်းများတွင် ယှဉ်ပြိုင်မှုကိုမလိုလားသည့် အလေ့အထနှင့် သဘောထားများကြောင့် လက်ဝါးကြီးအုပ်မှုများ၊ ခေါင်းပုံဖြတ်မှုများ၊ ကျင့်ဝတ်ဖောက်ဖျက်မှုများ၊ ဥပဒေချိုးဖောက်မှုများ ရှိနေသည်။ ထို့အတူ အရည်အသွေးမပြည့်ဝသော စီးပွားရေးအခြေခံ အဆောက်အအုံများ၊ ရှုပ်ထွေးသော စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းများနှင့် အားနည်းသောစီမံခန့်ခွဲမှုစနစ်များသည် ဈေးကွက်များအတွင်း စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများဝင်ရောက်ရန် ပိုမိုခက်ခဲစေပြီး စားသုံးသူ ကာကွယ်ရေးကိုလည်း နှောင့်နှေးစေသည်။
ထိုမှတစ်ဆင့် စားသုံးသူများနှင့် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများသည် ယှဉ်ပြိုင်ခြင်း၏ အရေးပါမှုများ၊ စားသုံးသူအခွင့်အရေးများနှင့် တာဝန် များကို သိရှိမှု၊ လိုက်နာမှုများလည်း အားနည်းလာမည်ဖြစ်သည်။ ထိုသို့ အဆင့်ဆင့် အားနည်းလာမှုသည် စားသုံးသူများကိုထိခိုက်စေသည့်အပြင် နိုင်ငံ၏ စီးပွားရေးပတ်ဝန်းကျင်တစ်ခုလုံးအပေါ် ကြီးမား သောအကျိုးဆက်များ ဖြစ်ပေါ်စေနိုင်သည်။ ။
