ဆီးချိုဟာ ဒီကနေ့ခေတ်မှာ အဖြစ်များတဲ့ ရောဂါတစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။ အဝလွန်တာ၊ အထိုင်များတာတွေနဲ့ စားသောက်နေထိုင်မှုပုံစံတွေကြောင့် ကမ္ဘာပေါ်မှာ ဆီးချိုဝေဒနာရှင်တွေ ပေါများလာနေပါတယ်။

 

ကမ္ဘာပေါ်မှာ ဆီးချိုဝေဒနာရှင် ၄၁၅ သန်းဝန်းကျင်ရှိပြီးတော့ လူ ၁၁ ယောက်မှာ ၁ ဦးနှုန်း ဆီးချိုဝေဒနာ ခံစားနေရတာဖြစ်ပါတယ်။ ခန့်မှန်းချက်တွေအရဆိုရင် လာမယ့် ၂၀၄၀ မှာ ကမ္ဘာတစ်လွှား ဆီးချိုဝေဒနာ ရှင်ပေါင်း ၆၄၅ သန်းအထိ ရှိလာနိုင်တယ်လို့ ဆိုထားပါတယ်။

 

ဒါ့အပြင် ဆီးချိုဝေဒနာရှင် ၄၆% ဟာ ရောဂါလက္ခဏာမပြသကြတာကြောင့်လည်း တစ်ခါတစ်ရံမှာ ကိုယ့်မှာ ဆီးချိုဝေဒနာစွဲကပ်နေပေမယ့်လည်း သိချိန်နောက်ကျတာမျိုးတွေ ဖြစ်နိုင်ပါသေးတယ်။

 

ပုံမှန်အားဖြင့်တော့ ဆီးချိုရောဂါရှိလာပြီဆိုရင် ရေခဏခဏ ဆာတာ၊ ဆီးခဏခဏ သွားချင်တာ၊ ပိန်သွားတာ၊ အစားတွေ အရမ်းစားချင်တာ၊ မျက်လုံးတွေ ဝါးလာတာ စတာတွေဖြစ်တတ်ပါတယ်။

 

တကယ်လို့ ကိုယ်ဟာ ဆီးချို အကြိုအဆင့်အခြေအနေမှာ ရှိနေတယ် ဒါမှမဟုတ် ဆီးချိုဝေဒနာ ရှိနေတယ်ဆိုရင် ကိုယ့်ဟာကိုယ် လေ့ကျင့်ခန်းလုပ်၊ ဝိတ်လျှော့တာတွေ ပြုလုပ်ပြီး အခြေအနေကို ထိမ်းသိမ်းနိုင်ပါတယ်။

 

ပုံမှန်အားဖြင့် လေ့ကျင့်ခန်းလုပ်ခြင်းဟာ ဆီးချိုရောဂါသည်တွေအတွက် နည်းလမ်းကောင်းတစ်ခုလို့ ကျန်းမာရေးပညာရှင်တွေက လမ်းညွှန်ကြလေ့ရှိပါတယ်။

 

လေ့ကျင့်ခန်းပုံမှန်ပြုလုပ်တာကြောင့် သွေးတွင်းသကြားပမာဏကို ထိမ်းချုပ်နိုင်မှာဖြစ်သလို၊ နှလုံးနဲ့ တခြားကျန်းမာရေးအခြေအနေတွေနဲ့ Energy Level တွေကိုလည်း ထိမ်းညှိနိုင်မှာဖြစ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် ဆီးချိုဝေဒနာရှင်တွေဟာ လေ့ကျင့်ခန်းပုံမှန်ပြုလုပ်ဖို့ လိုအပ်တာဖြစ်ပါတယ်။

 

ဒါပေမယ့် လေ့ကျင့်ခန်းပြုလုပ်ရာမှာ သတိထားရမယ့် အချက်တွေ ရှိပါတယ်။ ဆီးချိုဝေဒနာရှင်တွေဟာ ပုံမှန်လူတွေနဲ့ ကျန်းမာရေးဆိုင်ရာ အခြေအနေတစ်ချို့ ကွဲပြားတာမို့ လေ့ကျင့်ခန်းလုပ်ရာမှာ သတိထားရမယ့် အချက်တစ်ချို့ရှိနေပါတယ်။

 

ဆီးချိုဝေဒနာရှင်တွေ လေ့ကျင့်ခန်းပြုလုပ်ရာမှာ မဖြစ်မနေ သတိထားရမယ့် အချက် ၆ ချက်ကို ဖော်ပြပေးချင်ပါတယ်။

 

၁။ သွေးတွင်းသကြားဓာတ် မစစ်ပဲ လေ့ကျင့်ခန်း မလုပ်ပါနဲ့

 

The American Council on Exercise ကတော့ ဆီးချိုဝေဒနာရှိပေမယ့် ပုံမှန် လေ့ကျင့်ခန်း ပြုလုပ်သူတွေအနေနဲ့ သွေးတွင်း သကြားဓာတ်ပမာဏကို အရင်စစ်ဆေးပြီးမှ လေ့ကျင့်ခန်းစလုပ်သင့်တယ်လို့ အကြံပြုထားပါတယ်။

 

သွေးတွင်း သကြားပမာဏ 250 milligrams per deciliter (mg/dL) နဲ့အထက်ရှိနေပြီး Ketosis ရှိနေရင် ဒါမှမဟုတ် သွေးတွင်းသကြားပမာဏ 300 mg/dL ထက်ကျော်နေပြီး Ketosis မရှိချိန်တွေမှာ လေ့ကျင့်ခန်းပြုလုပ်နိုင်တယ်လို့ အကြံပြုထားပါတယ်။ တကယ်လို့များ သွေးတွင်းသကြားပမာဏဟာ 100 mg/dL အောက်ရောက်နေမယ်ဆိုရင်တော့ အစာအရင်စားဖို့ လမ်းညွှန်ထားပါတယ်။

 

၂။ ရေများများ သောက်ပါ

 

ရေဓာတ်ဆုံးရှုံးမှုဟာ ဆီးချိုဝေဒနာရှင်တွေအတွက် အရေးပါတဲ့ပြဿနာတစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။ ဆီးချိုနဲ့ Dehydration ဟာ ကြီးမားစွာ ဆက်စပ်နေတဲ့အရာတွေပါ။ ရေဓာတ်ဆုံးရှုံးလေလေ ဆီးချိုပိုဆိုးလေ လေဖြစ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် မိနစ် ၂၀ တိုင်းမှာ ရေ ၄ အောင်စကနေ ၆ အောင်စလောက်အထိ ပုံမှန် သောက်သုံးပေးနေဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။

 

၃။ Emergency Kit ဆောင်ထားပါ

 

လေ့ကျင့်ခန်းလုပ်တာဟာ ကြွက်သားတွေကို သန်မာစေပြီး ခန္ဓာကိုယ်အတွက်ရော၊ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ အတွက်ပါ အကျိုးကျေးဇူးများပါတယ်။ ဒါပေမယ့် တစ်ဖက်မှာလည်း ကြွက်သားတွေဟာ သကြားဓာတ်ကို ပိုပြီး အသုံးပြုရတာ ကြောင့် သွေးတွင်းသကြားဓာတ်လျော့ကျတာမျိုးလည်း ဖြစ်လာနိုင်ပါတယ်။

 

Glucometer၊ Insulin နဲ့ Carbohydrate ဖြည့်ဆည်းပေးနိုင်တဲ့ အစားအစာတစ်ချို့ကို ပုံမှန်ဆောင်ထားဖို့ လိုအပ်မှာဖြစ်ပါတယ်။

 

၄။ မှန်ကန်တဲ့ ဖိနပ်ကိုရွေးချယ်ဝတ်ဆင်ပါ

 

လူတစ်ချို့က အားကစားဖိနပ်ရွေးချယ်ရာမှာ လှတာကို ဦးစားပေးတတ်ကြပြီးတော့ ကိုယ့်ရဲ့ ခြေထောက် အရွယ်အစား၊ ခြေထောက်နဲ့ အံဝင်ခွင်ကျမှုတွေကို နောက်မှ စဉ်းစားတတ်ကြပါတယ်။

 

လွတ်လွတ်လပ်လပ်ရှိစေတဲ့ ခြေစွပ်မျိုး၊ ခြေထောက်ကို သက်သောင့်သက်သာရှိစေတဲ့ ဖိနပ်မျိုးကို သုံးစွဲတာက ဆီးချိုဝေဒနာရှင်တွေအတွက် အထူးအရေးပါပါတယ်။ ဆီးချိုဝေဒနာရှင်တွေအနေနဲ့ ဖိနပ်ပွန်းပြီး အနာတရ တစ်စုံတစ်ရာဖြစ်လာခဲ့မယ်ဆိုရင်တောင်မျ ကုသရခက်နိုင်တာကြောင့် သတိထားဖို့ လိုအပ်တာကြောင့်ပါ။

 

၅။ ခန္ဓာကိုယ်ရဲ့ပြောစကားကို နားထောင်ပါ

 

လေ့ကျင့်ခန်းလုပ်တာ ကောင်းပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ကိုယ့်ခန္ဓာကိုယ်က စွမ်းနိုင်သလောက်ပဲ လုပ်ဖို့သင့်ပါတယ်။ အပြင်းအထန်လေ့ကျင့်ခန်းလုပ်မိမယ်ဆိုရင် ကောင်းကျိုးထက် ဆိုးကျိုးပိုများမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ပင်ပန်းတယ်လို့ ခံစားမိလာရင် အနားယူလိုက်ပါ။ ဖြေးဖြေးချင်းလုပ်လိုက် နားလိုက်နဲ့ လုပ်တာက အန္တရာယ်ပိုကင်းပါတယ်။

 

၆။ ပျော်စရာလို့ ခံစားမိပါစေ

 

လေ့ကျင့်ခန်းလုပ်ရတာဟာ ခက်ခဲပါတယ်။ အထူးသဖြင့် စတင်ပြုလုပ်ချိန်တွေမှာ ပိုမိုခက်ခဲပါတယ်။ အရမ်းခက်ခဲပင်ပန်းတယ်ဆိုတဲ့ ခံစားချက်မျိုး ခံစားမိသွားရင် ဘယ်သူမှ ဆက်မလုပ်ချင်ကြတော့ပါဘူး။ ဒါကြောင့် ပျော်စရာ ရွှင်စရာဖြစ်အောင် အသိမိတ်ဆွေတွေနဲ့ ပူးပေါင်း ကစားရတဲ့ Zumba အကလို၊ ယောဂလို လေ့ကျင့်ခန်းမျိုးတွေကို ပိုလုပ်ပါ။ အရမ်းမပင်ပန်းပါစေနဲ့။

 

မနက်ပိုင်းအချိန်တွေမှာ လေ့ကျင့်ခန်း လုပ်တာကလည်း စိတ်ကိုကြည်လင်စေပြီး ပျော်ရွှင်မှု ပိုရစေနိုင်ပါတယ်။ တကယ်လို့ သင်က ပျော်ရွှင်နေမယ်ဆိုရင် လေ့ကျင့်ခန်းကြောင့် ကျန်းမာရေး ကောင်းစေတဲ့ အကျိုးကျေးဇူးတွေ ပြန်ရလာမှာပါ။

 

ဆေးပညာပိုင်းဆိုင်ရာတည်းဖြတ်သူ Tue

ရေးသားသူ Ye Zon Aung

 

“ယခုဆောင်းပါးကို Myanmar Digital News ၏ မိတ်ဖက်ဖြစ်သည့် ကျန်းမာရေးနှင့် ဆေးပညာဝက်ဘ်ဆိုဒ် Hello ဆရာဝန် https://hellosayarwon.com မှ ကူးယူဖော်ပြခြင်းဖြစ်ပါသည်”