ငွေအိုး (ကသာ)

သာလိကာငှက်သည် စတာနီဒီမျိုးရင်းတွင်ပါဝင်ပြီး ပါဏဗေဒအလိုအားဖြင့် ဂရက်ကူးလာရိလီဂျီ အိုစား အင်တာမီးဒီးယားဟုလည်း ခေါ်ဆိုကြသည်။ အလျားအားဖြင့် ၁၀ လက်မရှည်ပြီး ဦးခေါင်းဘေးနှစ်ဖက် အဝါနုရောင် နားရွက် ကပ်လျက် တစ်ကိုယ်လုံး အမွေးများမည်းနက်နေသည်။ တောင်ခြေကမ်းပါးယံရှိ ပင်မြင့်သစ်တောများတွင် ကျက်စားနေထိုင်တတ်သော ငှက်အမျိုး အစားဖြစ်သည်။ မြေကြီးပေါ်တွင် လမ်းလျှောက်ပါကလည်း အော်ဟစ်ကာ လျင်မြန်စွာပြေးလွှားရင်း အစားအစာကို ဝါးခြေခြင်းမရှိဘဲ မျိုချ၍ လျင်မြန်စွာ ရွေ့လျားစားသောက်တတ်သည်။ နေထိုင် ကျက်စားရာမှာလည်း အုပ်စုဖွဲ့၍ ပင်မြင့်ပေါ်တွင် နေထိုင်ကာ သစ်သီးများကို နှစ်သက်စွာ စားသောက်ကြသည်။

သာလိကာငှက်များသည် အများအားဖြင့် မြန်မာနိုင်ငံတွင် ရခိုင်တောင်တန်းနှင့် ပဲခူးရိုးမရှိ ကျွန်းတောများထဲတွင် နေထိုင်ကျက်စားမူများ လျက်ရှိပြီး ကျွန်းပင်နည်းသော ဒေသများတွင် တွေ့မြင်ရမှု နည်းပါးလျက်ရှိသည်။ သာလိကာငှက်များ ပျော်ရွှင်မြူးတူး ကခုန်ကြသည်ကို တစ်ခါတစ်ရံမှာ တွေ့ကြုံမြင်ရပါကလည်း အလွန်စိတ်ကြည်နူးဖွယ်မြင်ကွင်းဖြစ်သည်။ ထူးခြားသည်မှာ အခြားသောငှက်များ၏ အသံ၊ လူတို့၏ သင်ပေးသောစကားအသံကို အတုခိုးအော်ခြင်း၊ ပြောဆိုခြင်းကို ပြုလုပ်လွယ်နိုင်ခြင်းဖြစ်သည်။ ဧပြီလနှင့် မေလအတွင်းများသောအားဖြင့် အုချလေ့ရှိပြီး အသိုက်ဟူ၍ ကျကျနနမလုပ်ဘဲ မြေကြီးနှင့် ၁၀ ပေမှ ပေ ၃၀ အကွာခန့် သစ်ပင်ပေါ်၌ သဘာဝအလျောက်ဖြစ်ပေါ်လျက် ရှိနေသော သစ်ခေါင်းပေါက်များထဲတွင် မြက်၊ သစ်ရွက်များကိုခင်း၍ အုချလေ့ရှိကြသည်။

သာလိကာငှက်အဖိုမှာ အနက်ရောင်နှင့် အဝါရောင်ပါး နားရွက်နှစ်ဖက်ရှိပြီး အမများမှာ နီညိုရောင် အပြောက်များ ပါရှိသည်။ သို့သော်လည်း မကြာမီအချိန်တွင် တဖြည်းဖြည်း အရောင်မှိန်၍ သွားသည်။ တစ်မြုံလျှင်ဥများမှာ နှစ်ဥမှ သုံးဥထက် ကျော်လွန်ပြီး အုလေ့မရှိပေ။ မြန်မာနိုင်ငံတွင် တောင်ခြေရှိ သစ်တောများတွင် အနှံ့အပြား နေထိုင်တတ်ကြပြီး မြင့်မားသော တောင်ပေါ် ဒေသများတွင် နေထိုင်မှုနည်းသည်။

ယခုအခါ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ရှိ သားငှက် တိရစ္ဆာန်များမျိုးပွားမှုနှင့် ဂေဟစနစ်များ၊ လူ့ပယောဂများကြောင့် ပျက်စီးမှုများသဖြင့် သာလိကာငှက်များ မျိုးပွားနှုန်းကျဆင်းလာပြီး မြင်တွေ့ရမှု နည်းပါးလာလျက်ရှိကြောင်း ငှက် ကျွမ်းကျင်သူများက ဆိုသည်။