၃၀ သြဂုတ်

ဆီးချိုရောဂါ ရှိသူတွေဟာ တခြားသူတွေထက် နှလုံးရောဂါဖြစ်နိုင်တဲ့အန္တရာယ်နှစ်ဆနီးပါးပိုများပြီး စိတ်ကျရောဂါလိုမျိုး စိတ်ကျန်းမာရေးပြဿနာတွေဖြစ်နိုင်ခြေပိုများပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ဆီးချိုရောဂါရှိပြီဆိုတာနဲ့ စိတ်ဓာတ်ကျဖို့မလိုပါဘူး။ အရသာရှိအောင်လည်း စားလို့ရသေးတယ်၊ အားလည်းပြည့်မယ်၊ စိတ်ကျန်းမာရေးပါ တိုးတက်ကောင်းမွန်လာနိုင်သေးတယ် (ဥပမာ တရားထိုင်ခြင်း၊ လေ့ကျင့်ခန်းလုပ်ခြင်းတို့ကြောင့်)။ အချိုကို တစ်သက်လုံး လုံးဝရှောင်ရမယ်လို့လည်း မရှိပါဘူး။ ချင့်ချိန် ဆင်ခြင်ဖို့ပဲလိုတာပါ။ ကိုယ့်မှာဆီးချိုသွေးချိုရှိနေပြီဆိုရင်တောင်မှ အရာရာနောက်မကျသေးပါဘူး။ အရင်ကမလုပ်ခဲ့တဲ့ ကျန်းမာရေးလိုက်စားတဲ့အမူအကျင့်တွေကို မွေးမြူသင့်တဲ့အချိန်ရောက်ပြီလို့ မှတ်ယူလိုက်ပါ။ ကျန်းမာရေးနဲ့ညီအောင်စားမယ်၊ ပိုပြီး လှုပ်လှုပ်ရှားရှားနေမယ်၊ ကိုယ်အလေးချိန်ထိန်းမယ်ဆိုရင် လက္ခဏာတွေလျော့ပါးသက်သာပြီး ပိုတောင်ကျန်းမာလာနိုင်တဲ့ အခွင့်ကောင်းတွေရှိနိုင်ပါတယ်။ အခုဆိုရင် ဆီးချိုရောဂါဖြစ်ပွားသူတွေများလာတာနဲ့အမျှ ဆီးချိုရောဂါနဲ့ပတ်သက်တဲ့ ကျန်းမာရေးအသိပညာပေးတာတွေ၊ ဆေးဝါးတွေ၊ ဖြည့်စွက်စာအာဟာရတွေအပြင် ဆီးချိုရှိသူတွေအတွက်သင့်တော်အောင် ထုတ်တဲ့အစားအသောက်တွေ အစုံအလင်ကျယ်ပြန့်လာပြီမို့ သိပ်ကြောက်စရာမလိုပါဘူး။ အခုပြောပြပေးမှာက  ဆီးချိုကျန်းမာရေးအတွက် သိထားသင့်တဲ့ ဒါမှမဟုတ် သိထားပြီးသားဆိုရင်လည်း မမေ့သင့်တဲ့အချက်တွေပါ။

(၁) သွေးတွင်းသကြားဓာတ်ကို ပုံမှန်စစ်ဆေးပါ

သွေးတွင်းသကြားဓာတ်ကို မကြာမကြာ စစ်ကြည့်တော့မှ အစားအသောက်၊ စိတ်ဖိစီးမှု၊ လှုပ်ရှားမှု စတာတွေအပေါ် ကိုယ့်ခန္ဓာကိုယ်က ဘယ်လိုတုံ့ပြန်မှုရှိလဲဆိုတာ အမြဲမပြတ်သိနိုင်မှာပါ။ မနက်အစာမစားမီနဲ့ ထမင်းစားပြီးနှစ်နာရီမှာ သွေးချိုတိုင်းကြည့်သင့်ပါတယ်။ ကိုယ်လက်လေ့ကျင့်ခန်းလုပ်ပြီးတဲ့အခါ စစ်ကြည့်ပါ၊ စိတ်ဖိစီးနေတဲ့အခါ စစ်ကြည့်ပါ။ အခြေအနေအမျိုးမျိုးမှာ ကိုယ့်ခန္ဓာကိုယ်က ဘယ်လိုတုံ့ပြန်နေသလဲ သိလာပါလိမ့်မယ်။

(၂ ) သွေးတွင်းသကြားဓာတ်အတက်အကျကို သက်ရောက်မှုရှိနိုင်တဲ့အရာတွေ လေ့လာပါ

ရုတ်တရက်ဆိုရင်တော့ သကြားပါတဲ့၊ အချိုများတဲ့အစားအသောက်တွေကို ပြေးမြင်မှာပဲပေါ့။ ဒါပေမယ့် သွေးတွင်းသကြားဓာတ်ကို သက်ရောက်မှုရှိနိုင်တဲ့အရာတွေက ဒီတစ်ခုတည်းမကပါဘူး။ ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားမှုရယ်၊ စိတ်ဖိစီးမှုတွေရယ်၊ ဆေးဝါးတွေရဲ့ဘေးထွက်ဆိုးကျိုး၊ နာကျင်ကိုက်ခဲမှုဝေဒနာ၊ စတာတွေကြောင့်လည်း ဆီးချိုသွေးချို အတက်အကျရှိစေနိုင်ပါတယ်။

အစားအသောက်မှာဆိုလည်း အချိုမပါရင် အကုန်တည့်တယ်ဆိုပြီး အချိုမပါတာတွေကို အကြိုက်စားတာမျိုးက မသင့်တော်ပါဘူး။ တကယ်က အဆီများတာ၊ ဆီကြော်စာတွေမစားသင့်ပါ။ အငန်လျှော့စားပါ။

(၃) ပရိုတင်းကို မမေ့ပါနဲ့

ကာဗိုဟိုက်ဒရိတ်ပါဝင်မှုကို သတိထားကြည့်နေသင့်တယ်ဆိုပေမယ့် ပရိုတင်းရဲ့အရေးပါမှုကိုလည်း လျှော့တွက်လို့မရပါဘူး။ ပရိုတင်းမပါဘဲ ကာဗိုဟိုက်ဒရိတ်ကိုပုံမှန်စားသုံးနေလည်း သွေးတွင်းသကြားဓာတ်ကိုတက်စေနိုင်ပါတယ်။ ပဲ၊ အသား၊ဥ တို့ကရတဲ့ ပရိုတင်းတွေကို လုံလောက်အောင်စားပေးမှ ဆီးချိုရှိသူတွေမှာဖြစ်တတ်တဲ့ ကြွက်သားဆုံးရှုံးမှုကို ကာကွယ်ပေးနိုင်မှာပါ။ အဲဒီထဲကမှ whey protein လို့ခေါ်တဲ့ နို့ထွက်ပစ္စည်းကရတဲ့ပရိုတင်းတစ်မျိုးက ဆီးချိုထိန်းညှိပေးနိုင်တဲ့အစွမ်းထက်အာနိသင်ရှိတယ်လို့ သုတေသနတွေက တွေ့ရှိထားပါတယ်။

(၄) ကာဗိုဟိုက်ဒရိတ်တွေကို ယတိပြတ် မရှောင်ပါနဲ့

ကာဗိုဟိုက်ဒရိတ်တွေက မကောင်းတဲ့အရာတွေမဟုတ်ပါဘူး။ ဆီးချိုတက်လိမ့်မယ်ဆိုတာနဲ့ပဲ အပြီးရှောင်လိုက်စရာမလိုပါဘူးနော်။ သူတို့ကို ထိုက်သင့်တဲ့ပမာဏအထိ အမြဲပုံမှန်စားပေးဖို့အရေးကြီးပါတယ်။ ပေါင်မုန့်၊ပါစတာ၊ထမင်းတို့မှာပဲ ကာဗိုဟိုက်ဒရိတ်ပါတာမဟုတ်ပါဘူး။ နို့ထွက်ပစ္စည်းတွေ၊အသီး၊ ဟင်းသီးဟင်းရွက်တွေ၊ ဥပမာ အာလူး၊ ပဲစိမ်းနဲ့ပြောင်းဖူးတွေမှာ ကာဗိုဟိုက်ဒရိတ်ပါဝင်တဲ့အတွက် စားတဲ့အခါ ပမာဏကို ချင့်တွက်ပါ။

(၅) ရေသောက်မနည်းပါနဲ့

ဆီးချိုရှိသူတွေမှာ အရေးကြီးတဲ့တစ်ချက်က ရေသောက်ဖို့ပါ။ ရေဓာတ်ပြည့်ဝနေဖို့ကလည်း သွေးတွင်းသကြားဓာတ်ထိန်းတဲ့နေရာမှာ အရေးပါနေပါတယ်။ သွေးတွင်းသကြားဓာတ်မြင့်လာတဲ့အခါ ခန္ဓာကိုယ်က ပိုလျှံနေတဲ့သကြားဓာတ်ကိုဖယ်ထုတ်ဖို့  ဆီးကတဆင့် စွန့်ထုတ်ပါလိမ့်မယ်။ ဒီလိုနဲ့ ဆီးသွားတာများတဲ့အခါ ခန္ဓာကိုယ်မှာ ရေဓာတ်ပြန်ဖြည့်ဖို့လိုအပ်လာပါတယ်။ဒါ့ကြောင့် ရေသောက်ခြင်းက သွေးတွင်းကသကြားဓာတ်ကို တချို့တဝက်စွန့်ထုတ်နိုင်ဖို့ အထောက်အကူပေးပါတယ်။

(၆) စိတ်ဖိစီးမှုကို ဖြေရှင်းပါ

စိတ်ဖိစီးမှုကြောင့် ခန္ဓာကိုယ်မှာ သကြားဓာတ်ပိုထွက်စေနိုင်ပြီး ဆဲလ်တွေထဲမှာ စုပုံများပြားလာစေနိုင်ပါတယ်။ ဒါ့ကြောင့်ပဲ အချိန်ကာလကြာရှည် စိတ်ဖိစီးမှုခံစားနေရတဲ့အခါ သွေးချိုထိန်းတဲ့နေရာမှာ အနှောင့်အယှက်ဖြစ်စေနိုင်ပါတယ်။ စိတ်ဖိစီးမှုကိုပြေလျော့စေဖို့အတွက်က ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားမှုပုံမှန်လုပ်ဖို့၊ စိတ်ပြေလျော့စေတဲ့နည်းလမ်းတွေကို ကြိုးစားကြည့်ဖို့( အသက်ရှူလေ့ကျင့်ခန်း၊ တရားထိုင်တာ) လိုပါတယ်။

(၇) လှုပ်ရှားပေးဖို့ မမေ့ပါနဲ့

ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားမှုပုံမှန်လုပ်ပေးတဲ့အခါ ကိုယ်အလေးချိန်ကိုထိန်းနိုင်တဲ့အပြင် သွေးတွင်းသကြားဓာတ်ကိုလည်း ထိန်းညှိပေးနိုင်ပါတယ်။ တစ်နေ့ကို မိနစ် ၃၀ လောက်အနည်းဆုံး လမ်းလျှောက်ပေးတာ၊ ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားမှုလုပ်ပေးတာဆို သွေးတွင်းသကြားဓာတ်ကို သိသိသာသာ လျော့ကျစေပါတယ်။

ရေးသားသူ - Yun Sandi Nan Mon

ဆေးပညာပိုင်းဆိုင်ရာတည်းဖြတ်သူ-  Dr. Thurein Hlaing Win

“ယခုဆောင်းပါးကို Myanmar Digital News ၏ မိတ်ဘက်ဖြစ်သည့် ကျန်းမာရေးနှင့် ဆေးပညာဝက်ဘ်ဆိုဒ် Hello ဆရာဝန် https://hellosayarwon.com မှ ကူးယူဖော်ပြခြင်းဖြစ်ပါသည်”