၁၈ မေ
သင့်ဗိုက်က အဆီတွေအများကြီး လျော့သွားအောင်လုပ်တယ်ဆိုတာ တကယ်တော့ စစ်ပွဲတစ်ခုကို တိုက်နေရသလောက်ခက်ခဲတတ်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့်လည်း ဝမ်းဗိုက်အဆီတွေဆိုတာ သွေးတိုး၊ ဆီးချိူနဲ့ နှလုံးရောဂါအပြင် တခြားနာတာရှည်ရောဂါအမျိုးမျိုးကို ဖိတ်ခေါ်ပေးနေတဲ့ အဓိကသော့ချက်ဖြစ်တဲ့အပြင် ဖောသွပ်သွပ်နဲ့ ကိုယ့်အသွင်ကိုယ်လည်း စိတ်ပျက်အားလျော့စေတတ်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် အရမ်းစိတ်မပျက်လိုက်ပါနဲ့ဦး။ သင့်ခါးဆိုဒ်ကို တကယ်ထိထိရောက်ရောက် ပြောင်းလဲလျော့သွားစေမယ့် သိပ္ပံနည်းကျနည်းလမ်းတချို့ရှိပါတယ်။
(၁) ကယ်လိုရီတွေကို လျှော့ချပါ။
ဒါပေမယ့် လုံးလုံးကြီးဖြတ်လိုက်တာမျိုးတော့မလုပ်ပါနဲ့။ လူတိုင်းသိပြီးသားပါပဲ။ ကိုယ့်တစ်နေ့တာ အစားအသောက်တွေကရတဲ့ ကယ်လိုရီကိုလျှော့ချရင် ဝိတ်ကျစေတယ်ဆိုတာ။ တစ်နေ့ကို ကယ်လိုရီ ငါးရာကနေ တစ်ထောင် လျှော့ချစားသုံးမယ်ဆိုရင် တစ်ပတ်ကို တစ်ပေါင်ကနေ နှစ်ပေါင်အထိ ကျစေပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ကယ်လိုရီတွေအများကြီး လျှော့ချခြင်းဟာ ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးတွေကို ဖြစ်စေပါတယ်။ ဥပမာအားဖြင့် ဇီဝကမ္မဖြစ်ပျက်မှုနှုန်းကို လျော့ကျစေပါတယ်။ အရင်လို ကယ်လိုရီအများကြီး ပြန်စားရင်တောင် ဇီဝကမ္မဖြစ်ပျက်မှုနှုန်းက ဆက်လက်နှေးကျန်နေခဲ့ တတ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် ကယ်လိုရီအများကြီးကို အကြာကြီးလျှော့ချတာဟာ သိပ်မကောင်းလှပါဘူး။
(၂) အမျှင်ဓာတ် များများစားပါ။
ရေမှာပျော်ဝင်နိုင်တဲ့ အမျှင်ဓာတ်တွေဟာ ရေပမာဏအများကြီးကို စုပ်ယူထားနိုင်ပြီး အစာလမ်းကြောင်းတစ်လျှောက်အစာ ဆင်းသွားတာကို နှေးစေပါတယ်။ ရလာဒ်အနေနဲ့ အစာအိမ်ထဲက အစာသွားတာကိုနှေးစေပြီး ပြည့်အင့်တဲ့ခံစားမှုကို အချိန်ကြာကြာပေးနိုင်ပါတယ်။ ဒါကြောင့်တော်ရုံနဲ့ အစာထပ်မစားစေအောင်လုပ်ပေးပါတယ်။ ဒါ့အပြင် အမျှင်ဓာတ်ဟာ အစားအသောက်ကနေ ကယ်လိုရီစုပ်ယူနိုင်စွမ်းကိုလည်း ကျစေပါတယ်။ အမျှင်ဓာတ်များများစားပေးခြင်းအားဖြင့် ကိုယ်တွင်းအင်္ဂါတွေဘေးမှာ အဆီစုတာကိုလည်း တားဆီးပေးပါတယ်။ ခါးဆိုဒ်ကိုလည်း သေးစေပြီး ရောဂါတွေအမျိုးမျိုးမဖြစ်အောင်လည်း ကာကွယ်ပေးပါတယ်။ ထောပတ်သီး၊ အုတ်ဂျုံ၊ ရွှေဖရုံသီး။ ပဲပင်ပေါက်၊ ဘလက်ဘယ်ရီသီး စတာတွေမှာ အမျှင်ဓာတ်အများကြီး ပါဝင်ပါတယ်။
(၃) ပရိုဘိုင်အောတစ် သောက်ပါ။
ပရိုဘိုင်အောတစ်ဆိုတာ ကိုယ်အလေးချိန်ထိန်းသိမ်းခြင်းနဲ့ လျှော့ချခြင်းမှာ အရေးကြီးတဲ့ သက်ရှိဘက်တီးရီးယားတွေဖြစ်ပါတယ်။ ဝတဲ့သူတွေကို လေ့လာကြည့်တဲ့အခါ အူထဲမှာရှိတဲ့ ဘက်တီးရီးယားအချိုးအစားဟာ ပုံမှန်ကိုယ်အလေးချိန်ရှိသူတွေနဲ့ ကွဲပြားနေတာ တွေ့ရပါတယ်။ ပရိုဘိုင်အောတစ်ကို မှန်မှန်သောက်ပေးခြင်းဖြင့် အူထဲက အကျိုးပြုဘက်တီးရီးယားတွေများလာစေပြီး ကိုယ်အလေးချိန်ကျစေပါတယ်။ ပရိုဘိုင်အောတစ်ကို ဆေးဝါးအနေနဲ့ သောက်လို့ရသလို ဒိန်ချဉ်၊ ကင်ချီ၊ ချဉ်ဖတ်စတဲ့ အစားအသောက်တွေထဲမှာလည်း ရနိုင်ပါတယ်။
(၄) လေ့ကျင့်ခန်းလုပ်ပါ။
ကာဒီယို ဒါမှမဟုတ် အေရိုးဗစ်လေ့ကျင့်ခန်းတွေကို တစ်နေ့အနည်းဆုံးမိနစ်နှစ်ဆယ်ကနေ နာရီဝက်လောက်လုပ်ပေးခြင်းဟာ ကယ်လိုရီတွေကို လောင်ကျွမ်းစေပြီး ကျန်းမာရေးကိုလည်း ကောင်းစေပါတယ်။
(၅) ပရိုတင်းဖျော်ရည်တွေသောက်ပါ၊ ဒါမှမဟုတ် ပရိုတင်းဓာတ်များများစားပါ။
ဒီလိုလုပ်ခြင်းဟာ ဇီဝရုပ်ဖြစ်ပျက်နှုန်းကို တိုးမြင့်စေပြီး အစာစားချင်စိတ်ကို လျော့နည်းစေပြီး အထူးသဖြင့် ခန္ဓာကိုယ်အလယ်ပိုင်းက အဆီတွေကို လျော့နည်းစေပါတယ်။ သုတေသနတွေက အသားဓာတ်ဟာ ခါးအရွယ်အစားကို သိသိသာသာ ပြောင်းလဲလျော့ကျစေနိုင်ကြောင်း ဖော်ပြနေပါတယ်။ ကြက်ဥပြုတ်၊ အသားငါး၊ ပဲနဲ့ နို့နဲ့ နို့ထွက်ပစ္စည်းတွေမှာ ပရိုတင်းဓာတ်ပါဝင်ပါတယ်။
(၆) လူကို အကျိုးပြုတဲ့အဆီ များများစားပေးပါ။
အကျိုးပြုအဆီတွေဟာ အန္တရာယ်အများဆုံးအဆီဖြစ်တဲ့ ဝမ်းဗိုက်အဆီကို မဖြစ်အောင် ကာကွယ်ပေးပါတယ်။ ကျန်းမာရေးအတွက် ကောင်းကျိုးတွေလည်း ပေးပါတယ်။ သံလွင်ဆီ၊ ထောပတ်သီး၊ အစေ့အဆံတွေနဲ့ အခွံမာသီးတွေမှာ အကျိုးပြုအဆီတွေပါဝင်ပါတယ်။
(၇) ကစီဓာတ် အထူးသဖြင့် ပြုပြင်မွမ်းမံထားတဲ့ ကစီဓာတ်တွေကို လျှော့ချပါ။
လေ့လာမှုတွေအရ ကစီဓာတ်လျော့နည်းတဲ့ အစားအသောက်တွေဟာ ကိုယ်တွင်းအင်္ဂါဘေးမှာ အဆီစုတာကိုတားနိုင်ပြီး ခါးကိုလည်း သေးစေနိုင်ပါတယ်။ ဘာမှမပြုမပြင်ထားတဲ့ ကစီဓာတ် ဥပမာ ဂျုံကြမ်းကိုစားတာမျိူးဟာ ပြုပြင်ထားတဲ့ ကဆီဓာတ် ဥပမာ ပေါင်မုန့်လိုမျိုးအရာတွေကို စားတာထက် လူကို ပိုအကျိူးပြုပါတယ်။
(၈) ပန်းသီးရှာလကာရည်ကို အစားအသောက်တွေထဲမှာ ပါအောင် ထည့်စားပါ။
ပန်းသီးရှာလကာရည်ဟာ အထင်ကြီးစရာကောင်းလောက်အောင်ပဲ ကျန်းမာရေးအတွက် ကောင်းကျိုးတွေပေးပါတယ်။ သူ့မှာ အက်ဆစ်တစ်အက်ဆစ်လို့ခေါ်တဲ့ ပါဝင်ပစ္စည်းကြောင့်ဖြစ်ပါတယ်။ လေ့လာမှုတွေအရ အက်ဆစ်တစ်အက်ဆစ်ဟာ ခန္ဓာကိုယ်မှာ အဆီစုတာကို လျော့နည်းစေပါသတဲ့။
(၉) တစ်နေ့ကို နာရီဝက်လမ်းလျှောက်ပါ။
အစားအသောက်အနည်းငယ်လျှော့ချခြင်းဟာ လေ့ကျင့်ခန်းနဲ့ပေါင်းစပ်လိုက်မယ်ဆိုရင် ဝိတ်မြန်မြန်ကျစေပြီး ကျန်းမာရေးကိုလည်း တိုးတက်စေပါတယ်။ စိတ်ဝင်စားစရာကောင်းတာတစ်ခုက ကျန်းမာရေးကောင်းကျိုးတွေရဖို့ သင့်အနေနဲ့ လေ့ကျင့်ခန်းလုပ်တော့လုပ်ပါ။ သို့သော်အပြင်းအထန် လုပ်စရာမလိုဘူးလို့ဆိုပါတယ်။ တစ်နေ့ကို နာရီဝက် (ခြေလှမ်းခုနစ်ထောင့်ငါးရာ) လျှောက်ခြင်းဟာ ဗိုက်ချပ်စေတဲ့အပြင် ကျန်းမာလှပစေမှာပါ။
ဆေးပညာပိုင်းဆိုင်ရာတည်းဖြတ်သူ Dr. Thurein Hlaing Win
ရေးသားသူ Dr. Seinn Moe Satt
“ယခုဆောင်းပါးကို Myanmar Digital News ၏ မိတ်ဖက်ဖြစ်သည့် ကျန်းမာရေးနှင့် ဆေးပညာဝက်ဘ်ဆိုဒ် Hello ဆရာဝန် https://hellosayarwon.com မှ ကူးယူဖော်ပြခြင်းဖြစ်ပါသည်”